ISO 9
ISO 9 es un estándar internacional que establece el sistema de transcribir los caracteres cirílicos usando caracteres del alfabeto latino; se emplea para muchos idiomas eslavos y no eslavos, que utilizan variaciones del sistema cirílico. El estándar fue publicado en febrero de 1995.[1]
El estándar ISO 9 se caracteriza por poseer un sistema univocal, que significa que a cada vocal en alfabeto cirílico le corresponde una y solo una vocal en alfabeto latino; eso es posible por usar varios signos diacríticos. El sistema univocal posibilita una fácil transcripción de un alfabeto al otro en ambas direcciones. Las versiones anteriores (ISO/R 9:1954, ISO/R 9:1968, ISO 9:1986) usaban la transliteración científica del cirílico, lo que provocaba muchas ambigüedades.[1]
ISO 9:1995 o GOST 7.79 System A
El estándar cuenta con tres tablas de transliteración. La primera cubre los idiomas eslavos contemporáneos, la segunda: las antiguas ortografías eslavas (excluyendo las letras incluidas en la primera tabla) y la tercera: los alfabetos de los idiomas no eslavos (incluyendo la mayoría de las letras de la tabla n.º 1).
La siguiente tabla combina las tres tablas mencionadas arriba y muestra varios caracteres de las lenguas: eslavas, iranias, romances, túrquicas, urálicas, mongólicas, caucásicas, tunguses, paleosiberianas y otras del territorio de la antigua Unión Soviética.
En el System A a cada carácter del alfabeto cirílico le corresponde uno y solo un carácter del alfabeto latino; algunos de ellos utilizan diacríticos; el sistema A es idéntico a ISO 9:1995.[2]
| Alfabeto cirílico | Alfabeto latino | Unicode | |||
|---|---|---|---|---|---|
| А | а | A | a | ||
| Ӓ | ӓ | Ä | ä | 00C4 | 00E4 |
| Ӓ̄ | ӓ̄ | Ạ̈ | ạ̈ | 00C4+0323 | 00E4+0323 |
| Ӑ | ӑ | Ă | ă | 0102 | 0103 |
| А̄ | а̄ | Ā | ā | 0100 | 0101 |
| Ӕ | ӕ | Æ | æ | 00C6 | 00E6 |
| А́ | а́ | Á | á | 00C1 | 00E1 |
| А̊ | а̊ | Å | å | 00C5 | 00E5 |
| Б | б | B | b | ||
| В | в | V | v | ||
| Г | г | G | g | ||
| Ѓ | ѓ | Ǵ | ǵ | 01F4 | 01F5 |
| Ғ | ғ | Ġ | ġ | 0120 | 0121 |
| Ҕ | ҕ | Ğ | ğ | 011E | 011F |
| Һ | һ | Ḥ | ḥ | 1E24 | 1E25 |
| Д | д | D | d | ||
| Ђ | ђ | Đ | đ | 0110 | 0111 |
| Е | е | E | e | ||
| Ӗ | ӗ | Ĕ | ĕ | 0114 | 0115 |
| Ё | ё | Ë | ë | 00CB | 00EB |
| Є | є | Ê | ê | 00CA | 00EA |
| Ж | ж | Ž | ž | 017D | 017E |
| Җ | җ | Ž̦ | ž̦ | 017D+0326 | 017E+0326 |
| Ž̧ | ž̧ | 017D+0327 | 017E+0327 | ||
| Ӝ | ӝ | Z̄ | z̄ | Z+0304 | z+0304 |
| Ӂ | ӂ | Z̆ | z̆ | Z+0306 | z+0306 |
| З | з | Z | z | ||
| Ӟ | ӟ | Z̈ | z̈ | Z+0308 | z+0308 |
| Ӡ | ӡ | Ź | ź | 0179 | 017A |
| Ѕ | ѕ | Ẑ | ẑ | 1E90 | 1E91 |
| И | и | I | i | ||
| Ӣ | ӣ | Ī | ī | 012A | 012B |
| И́ | и́ | Í | í | 00CD | 00ED |
| Ӥ | ӥ | Î | î | 00CE | 00EE |
| Й | й | J | j | ||
| І | і | Ì | ì | 00CC | 00EC |
| Ї | ї | Ï | ï | 00CF | 00EF |
| І̄ | і̄ | Ǐ | ǐ | 01CF (012C) | 01D0 (012D) |
| Ј | ј | J̌ | ǰ | J+030C | 01F0 |
| Ј̵ | ј̵ | J́ | j́ | J+0301 | j+0301 |
| К | к | K | k | ||
| Ќ | ќ | Ḱ | ḱ | 1E30 | 1E31 |
| Ӄ | ӄ | Ḳ | ḳ | 1E32 | 1E33 |
| Ҝ | ҝ | K̂ | k̂ | K+0302 | k+0302 |
| Ҡ | ҡ | Ǩ | ǩ | 01E8 | 01E9 |
| Ҟ | ҟ | K̄ | k̄ | K+0304 | k+0304 |
| Қ | қ | K̦ | k̦ | K+0326 | 0326 |
| Ķ | ķ | 0136 | 0137 | ||
| К̨ | к̨ | K̀ | k̀ | K+0300 | k+0300 |
| Ԛ | ԛ | Q | q | ||
| Л | л | L | l | ||
| Љ | љ | L̂ | l̂ | L+0302 | l+0302 |
| Ԡ | ԡ | L̦ | l̦ | L+0326 | l+0326 |
| Ļ | ļ | 013B | 013C | ||
| М | м | M | m | ||
| Н | н | N | n | ||
| Њ | њ | N̂ | n̂ | N+0302 | n+0302 |
| Ң | ң | N̦ | n̦ | N+0326 | n+0326 |
| Ņ | ņ | 0145 | 0146 | ||
| Ӊ | ӊ | Ṇ | ṇ | 1E46 | 1E47 |
| Ҥ | ҥ | Ṅ | ṅ | 1E44 | 1E45 |
| Ԋ | ԋ | Ǹ | ǹ | 01F8 | 01F9 |
| Ԣ | ԣ | Ń | ń | 0143 | 0144 |
| Ӈ | ӈ | Ň | ň | 0147 | 0148 |
| Н̄ | н̄ | N̄ | n̄ | N+0304 | n+0304 |
| О | о | O | o | ||
| Ӧ | ӧ | Ö | ö | 00D6 | 00F6 |
| Ө | ө | Ô | ô | 00D4 | 00F4 |
| Ӫ | ӫ | Ő | ő | 0150 | 0151 |
| Ӧ̄ | о̄̈ | Ọ̈ | ọ̈ | 00D6+0323 | 00F6+0323 |
| Ҩ | ҩ | Ò | ò | 00D2 | 00F2 |
| О́ | о́ | Ó | ó | 00D3 | 00F3 |
| О̄ | о̄ | Ō | ō | 014C | 014D |
| Œ | œ | Œ | œ | 0152 | 0153 |
| П | п | P | p | ||
| Ҧ | ҧ | Ṕ | ṕ | 1E54 | 1E55 |
| Ԥ | ԥ | P̀ | p̀ | P+0300 | p+0300 |
| Р | р | R | r | ||
| С | с | S | s | ||
| Ҫ | ҫ | Ș | ș | 0218 | 0219 |
| Ş | ş | 015E | 015F | ||
| С̀ | с̀ | S̀ | s̀ | S+0300 | s+0300 |
| Т | т | T | t | ||
| Ћ | ћ | Ć | ć | 0106 | 0107 |
| Ԏ | ԏ | T̀ | t̀ | T+0300 | t+0300 |
| Т̌ | т̌ | Ť | ť | 0164 | 0165 |
| Ҭ | ҭ | Ț | ț | 021A | 021B |
| Ţ | ţ | 0162 | 0163 | ||
| У | у | U | u | ||
| Ӱ | ӱ | Ü | ü | 00DC | 00FC |
| Ӯ | ӯ | Ū | ū | 016A | 016B |
| Ў | ў | Ŭ | ŭ | 016C | 016D |
| Ӳ | ӳ | Ű | ű | 0170 | 0171 |
| У́ | у́ | Ú | ú | 00DA | 00FA |
| Ӱ̄ | ӱ̄ | Ụ̈ | ụ̈ | 00DC+0323 | 00FC+0323 |
| Ү | ү | Ù | ù | 00D9 | 00F9 |
| Ұ | ұ | U̇ | u̇ | U+0307 | u+0307 |
| Ӱ̄ | ӱ̄ | Ụ̄ | ụ̄ | 016A+0323 | 016B+0323 |
| Ԝ | ԝ | W | w | ||
| Ф | ф | F | f | ||
| Х | х | H | h | ||
| Ҳ | ҳ | H̦ | h̦ | H+0326 | h+0326 |
| Ḩ | ḩ | 1E28 | 1E29 | ||
| Ц | ц | C | c | ||
| Ҵ | ҵ | C̄ | c̄ | C+0304 | c+0304 |
| Џ | џ | D̂ | d̂ | D+0302 | d+0302 |
| Ч | ч | Č | č | 010C | 010D |
| Ҷ | ҷ | C̦ | c̦ | C+0326 | c+0326 |
| Ç | ç | 00C7 | 00E7 | ||
| Ӌ | ӌ | C̣ | c̣ | C+0323 | c+0323 |
| Ӵ | ӵ | C̈ | c̈ | C+0308 | c+0308 |
| Ҹ | ҹ | Ĉ | ĉ | 0108 | 0109 |
| Ч̀ | ч̀ | C̀ | c̀ | C+0300 | c+0300 |
| Ҽ | ҽ | C̆ | c̆ | C+0306 | c+0306 |
| Ҿ | ҿ | C̨̆ | c̨̆ | C+0328+0306 | c+0328+0306 |
| Ш | ш | Š | š | 0160 | 0161 |
| Щ | щ | Ŝ | ŝ | 015C | 015D |
| Ъ | ъ | ʺ | 02BA | ||
| Ы | ы | Y | y | ||
| Ӹ | ӹ | Ÿ | ÿ | 0178 | 00FF |
| Ы̄ | ы̄ | Ȳ | ȳ | 0232 | 0233 |
| Ь | ь | ʹ | 02B9 | ||
| Э | э | È | è | 00C8 | 00E8 |
| Ә | ә | A̋ | a̋ | A+030B | a+030B |
| Ӛ | ӛ | À | à | 00C0 | 00E0 |
| Ю | ю | Û | û | 00DB | 00FB |
| Ю̄ | ю̄ | Û̄ | û̄ | 00DB+0304 | 00FB+0304 |
| Я | я | Â | â | 00C2 | 00E2 |
| Ґ | ґ | G̀ | g̀ | G+0300 | g+0300 |
| Ѣ | ѣ | Ě | ě | 011A | 011B |
| Ѫ | ѫ | Ǎ | ǎ | 01CD | 01CE |
| Ѳ | ѳ | F̀ | f̀ | F+0300 | f+0300 |
| Ѵ | ѵ | Ỳ | ỳ | 1EF2 | 1EF3 |
| Ӏ | ‡ | 2021 | |||
| ʼ | ` | ` | |||
| ˮ | ¨ | 00A8 | |||
Ejemplo
He aquí un ejemplo de la transliteración usando este sistema. El ejemplo viene del Himno nacional de Rusia.
| Славься, Отечество наше свободное, Братских народов союз вековой, Предками данная мудрость народная! Славься, страна! Мы гордимся тобой! | Slavʹsâ, Otečestvo naše svobodnoe, Bratskih narodov soûz vekovoj, Predkami dannaâ mudrostʹ narodnaâ! Slavʹsâ, strana! My gordimsâ toboj! |
GOST 7.79 System B
En el System B a cada carácter del alfabeto cirílico le corresponde uno o varios caracteres del alfabeto latino; no se utilizan los diacríticos.[2]
| Cyrillic | Roman | ||
|---|---|---|---|
| А | а | A | а |
| Б | б | B | b |
| В | в | V | v |
| Г | г | G | g |
| Ѓ/Ґ | ѓ/ґ | G` | g` |
| Д | д | D | d |
| Е | е | E | e |
| Ё | ё | Yo | yo |
| Є | є | Ye | ye |
| Ж | ж | Zh | zh |
| З | з | Z | z |
| S | ѕ | Z` | z` |
| И | и | I, Y` | i, y` |
| Й/J | й/ј | J | j |
| I | і | I, I` | i, i` |
| Ї | ї | Yi | yi |
| К | к | K | k |
| Ќ | ќ | K` | k` |
| Л | л | L | l |
| Љ | љ | L` | l` |
| М | м | M | m |
| Н | н | N | n |
| Њ | њ | N` | n` |
| О | о | O | о |
| П | п | P | p |
| Р | р | R | r |
| С | с | S | s |
| Т | т | T | t |
| У | у | U | u |
| Ў | ў | U` | u` |
| Ф | ф | F | f |
| Х | х | X | x |
| Ц | ц | Cz, C | cz, с |
| Ч | ч | Ch | ch |
| Џ | џ | Dh | dh |
| Ш | ш | Sh | sh |
| Щ | щ | Shh, Sht | shh, sht |
| Ъ | ъ | A` | a`, `` |
| Ы | ы | Y` | y` |
| Ь | ь | ` | |
| Э | э | E` | e` |
| Ю | ю | Yu | yu |
| Я | я | Ya | уа |
| ’ | ' | ||
| Ѣ | ѣ | Ye | уе |
| Ѳ | ѳ | Fh | fh |
| Ѵ | ѵ | Yh | yh |
| Ѫ | ѫ | O` | о` |
| № | # | ||
El sistema B fue usado en 2014 para transliteración de los nombre de las calles de Moscú. Fue criticado por no parecerse a la pronunciación real de los nombres.[3]
Referencias
- ↑ a b «ISO 9:1995 - Information and documentation -- Transliteration of Cyrillic characters into Latin characters -- Slavic and non-Slavic languages». ISO (en inglés). Consultado el 30 de enero de 2017.
- ↑ a b «Скачать ГОСТ 7.79-2000 - Система стандартов по информации, библиотечному и издательскому делу. Правила транслитерации кирилловского письма латинским алфавитом». gost.ruscable.ru. Archivado desde el original el 2 de febrero de 2017. Consultado el 30 de enero de 2017.
- ↑ Ридус. «Москва готовится к оккупации, иначе происходящее не объяснить». Ридус (en ru-ru). Consultado el 31 de enero de 2017.
| Control de autoridades |
|
|---|
Datos: Q913336
