Jane Fonda
Jane Fonda | |
---|---|
(2014) Irudi gehiago | |
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | Jane Seymour Fonda, Jayne Seymour Fonda |
Jaiotza | New York, 1937ko abenduaren 21a (86 urte) |
Herrialdea | Ameriketako Estatu Batuak |
Lehen hizkuntza | ingelesa |
Familia | |
Aita | Henry Fonda |
Ama | Frances Ford Seymour |
Ezkontidea(k) | Roger Vadim (1965, 1965eko abuztuaren 14a - 1973) Tom Hayden (1973, 1973 - 1990) Ted Turner (1991, 1991 - 2001) |
Bikotekidea(k) | ikusi
|
Seme-alabak | ikusi
|
Anai-arrebak | ikusi
|
Hezkuntza | |
Heziketa | Vassar College (en) Art Students League of New York (en) John Thomas Dye School (en) |
Hizkuntzak | ingelesa |
Jarduerak | |
Jarduerak | zinema aktorea, idazlea, antzerki aktorea, modeloa, aktorea, zinema ekoizlea, telebista-aktorea, autobiografialaria eta ahots-aktorea |
Jasotako sariak | ikusi
|
Kidetza | Berlingo Arteen Akademia |
Sinesmenak eta ideologia | |
Alderdi politikoa | Ameriketako Estatu Batuetako Alderdi Demokrata |
janefonda.com | |
|
Jane Seymour Fonda (New York, 1937ko abenduaren 21a - ) Ameriketako Estatu Batuetako zinema aktorea eta ekoizlea da.
Biografia
Aktoreen leinukoa, Henry Fonda du aita, Peter Fonda neba, eta Bridget Fonda iloba. Bere ama, Frances Ford Brokaw, frantziako gizartean ezaguna zena, Janek 12 urte zituela, bere buruaz beste egin zuen.[1]
Famatu izan aurretik, Irving Penn argazkilariarentzat egin zuen lan. 1960ko hamarkadatik aurrera, film frankotan agertu izan da, Zurekin ezkonduko naiz filma izan zen lehena.[1]
Bost aldiz izendatu zuten Oscar Sarietarako, eta bitan irabazi ere, Klute eta Coming Home filmengatik, hain zuzen ere.[1] Berak ekoiztutako film bati esker, bere aitak Oscar Saria irabazi zuen.[2]
Fonda ekintzaile politikoa izan zen, eta kontrakulturaren aroan ikusi ahal izan zen Vietnameko gerran. Gerraren aurkako mugimenduaren aktibista izanik, Ipar Vietnam-era bidaia egin zuen. Argazkia atera zioten AEBetako - Vietnamgo - aireko kanoi batean, 1972ko bisita batean, Hanoin, eta "Hanoi Jane" goitizena asmatu zioten. Denbora horretan, Hollywoodeko zerrenda beltzean egon zen. Irakeko gerragatik eta emakumeen aurkako indarkeriagatik ere protesta egin du. Angela Davis espetxean zegoela bisitatzera joan zen, eta bere senarraren, Tom Hayden, ibilbide politikoa diruz lagundu ere.
Bere burua aktibista feminista eta ekologista gisa deskribatzen du.[3] Aldaketa klimatikoaren aurkako aktibista ere bada, eta kolore gorria duten jantziak erabiliz hainbat agerpen egin ditu.[1] Feministatzat du bere burua eta haurdun dauden adingabeak laguntzeko zentroa sortu zuen, Jane Fonda Center for Adolescent Reproductive Health.[4] 2005ean, Robin Morgan i Gloria Steinemekin batera, Women's Media Center sortu zuen. Erakunde horrek emakumeen ahotsak hedabideetan zabaltzeko lan egiten du, komunikabideetako prestakuntzaren eta zuzendaritzaren bidez, eta jatorrizko edukia sortuz. Fonda erakundearen kontseiluko kidea da.
Erretiroa 1991n iragarri bazuen ere, 2005ean zinemara itzuli zen, Monster in Law filmekin. 1980ko eta 1990eko hamarkadetan, ariketa bideoak egiten zituen. Hainbat ekimen politiko babestu ditu, hala nola Vietnamgo Gerraren zein Irakeko Gerraren kontrakoak.
- 1960
- 1963
- 1963
- 2007
- 2013
Filmografia
Filmen zuzendaria eta itzuli bada beste hizkuntza batera (gaztelania, frantsesa, euskara, katalana edo galiziera) beste izenburu batekin taula honetan ikus daiteke:
Urtea | Filma | Zuzendaria | Beste izenburu batzuk |
---|---|---|---|
1960 | Tall Story | Joshua Logan | frantsesez: La Tête à l'envers |
1962 | Walk on the Wild Side | Edward Dmytryk | gaztelaniaz: La gata negra frantsesez: La Rue chaude katalanez: La gata negra |
1962 | The Chapman Report | George Cukor | gaztelaniaz: Confidencias de mujer frantsesez: Les Liaisons coupables |
1962 | Period of Adjustment | George Roy Hill | gaztelaniaz: Reajuste matrimonial frantsesez: L'École des jeunes mariés |
1963 | In the Cool of the Day | Robert Stevens | gaztelaniaz: Amor prohibido frantsesez: Dans la douceur du jour |
1963 | Sunday in New York | Peter Tewksbury | gaztelaniaz: Un domingo en Nueva York frantsesez: Un dimanche à New York |
1964 | Circle of Love | Roger Vadim | gaztelaniaz: La Ronda del Placer (2020) frantsesez: La Ronde |
1964 | Joy House | René Clément | gaztelaniaz: Los felinos frantsesez: Les Félins |
1965 | Cat Ballou | Elliot Silverstein | gaztelaniaz: La ingenua explosiva galizieraz: A inxenua explosiva |
1966 | The Game Is Over | Roger Vadim | gaztelaniaz: El engaño frantsesez: La Curée |
1966 | The Chase | Arthur Penn | gaztelaniaz: La jauría humana frantsesez: La Poursuite impitoyable katalanez: La caça de l'home |
1966 | Any Wednesday | Robert Ellis Miller | gaztelaniaz: Cualquier miércoles frantsesez: Chaque mercredi |
1967 | Barefoot in the Park | Gene Saks | gaztelaniaz: Descalzos por el parque frantsesez: Pieds nus dans le parc |
1967 | Hurry Sundown | Otto Preminger | gaztelaniaz: La noche deseada frantsesez: Que vienne la nuit |
1968 | Barbarella | Roger Vadim | |
1968 | Spirits of the Dead | Roger Vadim | gaztelaniaz: Historias extraordinarias frantsesez: Histoires extraordinaires |
1969 | They Shoot Horses, Don't They? | Sydney Pollack | frantsesez: On achève bien les chevaux euskaraz: « They Shoot Horses » |
1971 | Klute | Alan J. Pakula | |
1972 | F.T.A. | Francine Parker | |
1972 | Tout Va Bien | Jean-Luc Godard | gaztelaniaz: Todo va bien frantsesez: Tout va bien katalanez: Tout va bien |
1972 | Letter to Jane | Jean-Luc Godard | gaztelaniaz: Letter to Jane: An Investigation About a Still frantsesez: Lettre à Jane |
1973 | A Doll's House | Joseph Losey | gaztelaniaz: Chantaje contra una esposa frantsesez: Maison de poupée |
1973 | Steelyard Blues | Alan Myerson | gaztelaniaz: Material americano |
1974 | Introduction to the Enemy | Haskell Wexler | |
1975 | Anna | Alberto Grifi | |
1976 | The Blue Bird | George Cukor | gaztelaniaz: El pájaro azul frantsesez: L'Oiseau bleu |
1977 | Julia | Fred Zinnemann | |
1977 | Fun with Dick and Jane | Ted Kotcheff | frantsesez: Touche pas à mon gazon |
1978 | Coming Home | Hal Ashby | frantsesez: Retour euskaraz: « Coming Home (1978ko filma) » katalanez: Tornar a casa galizieraz: O regreso |
1978 | California Suite | Herbert Ross | frantsesez: California Hôtel |
1978 | Comes a Horseman | Alan J. Pakula | gaztelaniaz: Llega un jinete libre y salvaje frantsesez: Le Souffle de la tempête katalanez: Arriba un genet |
1979 | The Electric Horseman | Sydney Pollack | gaztelaniaz: El jinete eléctrico frantsesez: Le Cavalier électrique katalanez: The electric horseman |
1979 | The China Syndrome | James Bridges | gaztelaniaz: El síndrome de China frantsesez: Le Syndrome chinois katalanez: La síndrome de la Xina |
1979 | An Almost Perfect Affair | Michael Ritchie | gaztelaniaz: Un lío casi perfecto frantsesez: Un scandale presque parfait |
1980 | 9 to 5 | Colin Higgins | gaztelaniaz: Cómo eliminar a su jefe frantsesez: Comment se débarrasser de son patron katalanez: Com eliminar el seu cap |
1981 | Sois belle et tais-toi | Delphine Seyrig | gaztelaniaz: Calladita estás más guapa |
1981 | Rollover | Alan J. Pakula | frantsesez: Une femme d'affaires |
1982 | On Golden Pond | Mark Rydell | frantsesez: La Maison du lac |
1984 | The Dollmaker | Daniel Petrie | frantsesez: Les Poupées de l'espoir |
1984 | Terror in the Aisles | Andrew J. Kuehn | frantsesez: Terreur dans la salle |
1985 | Agnes of God | Norman Jewison | gaztelaniaz: Agnes de Dios frantsesez: Agnès de Dieu katalanez: Agnès de Déu |
1986 | The Morning After | Sidney Lumet | gaztelaniaz: A la mañana siguiente frantsesez: Le Lendemain du crime katalanez: L'endemà al matí |
1987 | Leonard Part 6 | Paul Weiland | gaztelaniaz: Un espía super guay |
1989 | Old Gringo | Luis Puenzo | gaztelaniaz: Gringo viejo katalanez: Gringo vell |
1990 | Stanley & Iris | Martin Ritt | frantsesez: Stanley et Iris katalanez: Iris i Stanley |
1994 | A Century of Cinema | Caroline Thomas | gaztelaniaz: Un siglo de cine |
1995 | Jane Fonda: Total Body Sculpting | Frank Kovacs | |
2002 | Searching for Debra Winger | Rosanna Arquette | gaztelaniaz: Buscando a Debra Winger frantsesez: À la recherche de Debra Winger |
2003 | V-Day: Until the Violence Stops | Abby Epstein | |
2005 | Monster-in-Law | Robert Luketic | frantsesez: Sa mère ou moi ! katalanez: La mare del nuvi |
2005 | Sir! No Sir! | David Zeiger | |
2007 | Georgia Rule | Garry Marshall | frantsesez: Mère-fille, mode d'emploi |
2011 | ...And If We All Lived Together | Stéphane Robelin | gaztelaniaz: ¿Y si vivimos todos juntos? frantsesez: Et si on vivait tous ensemble ? |
2011 | Peace, Love & Misunderstanding | Bruce Beresford | frantsesez: Peace, Love and Misunderstanding |
2013 | The Butler | Lee Daniels | frantsesez: Le Majordome katalanez: El majordom |
2014 | Better Living Through Chemistry | David Posamentier | frantsesez: Blonde sur ordonnance |
2014 | This Is Where I Leave You | Shawn Levy | frantsesez: C'est ici que l'on se quitte katalanez: I aquí us deixo |
2014 | And the Oscar Goes To... | Rob Epstein | gaztelaniaz: And the Oscar Goes to... |
2015 | Women He's Undressed | Gillian Armstrong | gaztelaniaz: Las mujeres que desnudó (La historia de Orry-Kelly) |
2015 | Fathers and Daughters | Gabriele Muccino | frantsesez: Père et Fille |
2015 | Youth | Paolo Sorrentino | |
2017 | Our Souls at Night | Ritesh Batra | gaztelaniaz: Nosotros en la noche frantsesez: Nos âmes la nuit |
2018 | Feminists: What Were They Thinking? | Johanna Demetrakas | gaztelaniaz: Retratos del feminismo |
2018 | Jane Fonda in Five Acts | Susan Lacy | gaztelaniaz: Jane Fonda en cinco actos |
2018 | Book Club | Bill Holderman | frantsesez: Le Book Club |
2019 | Dolly Parton: Here I Am | Francis Whately | |
2022 | Moving On | Paul Weitz | |
2023 | 80 for Brady | Kyle Marvin | |
2023 | Book Club: The Next Chapter | Bill Holderman | gaztelaniaz: Book Club: Ahora Italia |
2024 | This Is Me...Now: A Love Story | Dave Meyers |
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Jane Fonda |
Argitalpenak
Sariak eta Aitortzak
- 2020an, Cecil B. DeMille Urrezko Globo Sarien ohorezko saria jaso zuen.
- 2020an, 100 Emakume (BBC) zerrendan izendatua.
- 1978an, Emakumezko aktore onenaren Oscar Saria Klute filmagatik.
- 1971an, Emakumezko aktore onenaren Oscar Saria Coming Home filmagatik.
Erreferentziak
- ↑ a b c d (Gaztelaniaz) «Modapedia de la actriz e icono Jane Fonda» Modapedia 2020-02-24 (Noiz kontsultatua: 2022-07-23).
- ↑ (Gaztelaniaz) «Jane Fonda se sincera sobre la muerte: "No me molesta tanto"» woman.elperiodico.com 2022-04-25 (Noiz kontsultatua: 2022-07-23).
- ↑ «Interview». WNYC Radio FM. NPR, 01-11-2019.
- ↑ (Gaztelaniaz) Nast, Condé. (2021-02-28). «Historia del compromiso político de Jane Fonda: de "Hanoi Jane" a Greta Thunberg» Vanity Fair (Noiz kontsultatua: 2022-07-23).
- ↑ (Gaztelaniaz) «MY LIFE SO FAR | JANE FONDA | Casa del Libro» casadellibro 2006-03-28 (Noiz kontsultatua: 2022-07-23).
- ↑ (Gaztelaniaz) «MEMORIAS | JANE FONDA | Casa del Libro» casadellibro 2005-09-20 (Noiz kontsultatua: 2022-07-23).
Bibliografia
- Andersen, Christopher. Citizen Jane. 1990: Henry Holt and Company. ISBN 0-8050-0959-0.
- Davidson, Bill. Jane Fonda: An Intimate Biography. 1991: New American Library. ISBN 0-451-17028-8.
- Fine, Carla and Jane Fonda. Strong, Smart, and Bold: Empowering Girls for Life. 2001: Collins. ISBN 0-06-019771-4.
- Fonda, Jane. My Life So Far. 2005: Random House. ISBN 0-375-50710-8.
- Fonda, Jane. Jane Fonda's Workout Book. 1986: Random House Value Publishing. ISBN 0-517-40908-9.
- Fonda, Jane, with Mignon McCarthy. Women Coming of Age. 1987: Random House Value Publishing. ISBN 5-550-36643-6.
- Fox, Mary Virginia and Mary Molina. Jane Fonda: Something to Fight for. 1980: Dillon Press. ISBN 0-87518-189-9.
- Freedland, Michael. Jane Fonda: The Many Lives of One of Hollywood's Greatest Stars. 1989: HarperCollins Publishers. ISBN 0-00-637390-9.
- French, Sean. Jane Fonda: A Biography. 1998: Trafalgar Square Publishing. ISBN 1-85793-658-2.
- Gilmore, John. Laid Bare: A Memoir of Wrecked Lives and the Hollywood Death Trip. Amok Books, 1997. ISBN 1-878923-08-0.
- Hershberger, Mary. Peace work, war myths: Jane Fonda and the antiwar movement. Peace & Change, Vol. 29, No. 3&4, juliol 2004.
- Hershberger, Mary. Jane Fonda's War: A Political Biography of an Antiwar Icon. 2005: New Press. ISBN 1-56584-988-4.
- Kiernan, Thomas. Jane: an intimate biography of Jane Fonda. 1973: Putnam. ISBN 0-399-11207-3.
- Mickey Avalon song, "Jane Fonda" 2007
Ikus, gainera
Kanpo estekak
- Datuak: Q41142
- Multimedia: Jane Fonda / Q41142