Presidentzialismo

Politika
Botereak Betearazlea Legegilea Judiziala
Gobernu motak Monarkia Errepublika Anarkia
Erregimen eta sistemak Parlamentarismoa Presidentzialismoa Demokrazia Despotismoa Diktadura (Junta militarra) Absolutismoa Autoritarismoa Erregeordetza
Botere motak Aristokrazia Autokrazia Burokrazia Caudillismoa Kazikismoa Kleptokrazia Koronelismoa Korporatibismoa Korporokrazia Demagogia Meritokrazia Minarkia Oklokrazia Oligarkia Plutokrazia Soziokrazia Teknokrazia Teokrazia Nepotismoa Fisioloxismoa
Estatu motak Hiri-estatua Kolonia Konfederazioa Federazioa Inperioa Printzerria Protektoratua Monarkia Errepublika Errepublika federala
Kontzeptuak Aktibismoa Biltzarra Ustelkeria Dotrina Estatua Gobernua Hegemonia Ideologia Legegintzaldia Askatasuna Nazioa Alderdi politikoa Aberria Legebiltzarra Subiranotasuna Tirania Herrialdea
Prozesuak Hauteskundeak Estatu-kolpea Iraultza Manifestazioa Independentzia Plebiszitua Erreferenduma Zentsura mozioa Errepresioa Lobby-a
Banaketa administratiboa Kantonamendua Autonomia erkidegoa Aldundia Udala Estatua Probintzia Departamendua Eskualdea Barrutia
Kargu eta postuak Kantzelaria Sailburua Zinegotzia Diputatua Diktadorea Alkatea Enperadorea Ministroa Prefeta Presidentea Lehen ministroa Erregea Senataria
Kargu eta postuak Zientzia politikoa Diplomazia Filosofia politikoa Historia politikoa Metapolitika Politika internazionala Teoria politikoa Geopolitika
Ideologiak Ezker politikoa Eskuin politikoa Karlismoa Komunismoa Faxismoa Liberalismoa Populismoa Sozialdemokrazia Sozialismoa Kristau demokrazia Libertarianismoa Humanismoa Zentrismoa
Jokabideak Klientelismoa Chauvinismoa Kolektibismoa Kolonialismoa Kontserbadorismoa Elitismoa Inperialismoa Neo-inperialismoa Interbentzionismoa Isolazionismoa Nazionalismoa Aurkakotasuna Bakezaletasuna Erradikalismoa Separatismoa Tradizionalismoa Alderdi-aniztasuna Alderdi-bitasuna Alderdi-bakartasuna Abstentzioa Amnistia Desobedientzia zibila Disidentzia Kultura-aniztasuna
i e a

Presidentzialismoa sistema politiko mota bat da, non presidenteak botere garrantzitsuak dituen eta estatuburua eta gobernuburua presidentea edo lehendakaria bera den. Presidentea hautesle guztiek zuzenean hautatzen dute, eta ez legebiltzarrak. Maiz, bigarren erronda egon ohi da hautagaiak ez baditu botoen erdia baino gehiago lortzen. Legegintzako aginpidea, legebiltzarrari dagokiona, eta aginpide eragilea, presidenteari dagokiona, bereiziak daude eta legebiltzarrak ezin ditu ez presidentea ez berak aukeratutako ministroak aginpidetik kendu. Sistema politko honetan, presidentearen beste aginpideak gobernua nahi duen moduan eratzea eta legeak atzera botatzea izaten dira.

Ameriketako Estatu Batuak dira presidentzialismoaren adibide bat, hango estatuaren antolamendu federalak presidentearen agintea nolabait mugatzen badu ere. Hego Amerikako, Erdialdeko Amerikako, Arabiako eta Afrika beltzeko gobernu asko presidentzialistak dira. Presidentzialismoa diktadura bilakatu izan da maiz; hori saihesteko konstituzio askok epe jakin batera mugatzen dute lehendakariaren agintaldia.

Presidentzialismoan oinarritutako herrialdeak

Erreferentziak

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Kanpo estekak

Autoritate kontrola	Wikimedia proiektuak Datuak: Q49892 Identifikadoreak BNF: 12011576h (data) GND: 4175552-2 LCCN: sh85106459 NKC: ph124603