Haplont

Haplont met monogenetische cyclus[1]
  kernfase  
  diplofase
(2n)

haplofase
(1n)
 
Ge-
ne-
ra-
tie
zygote
 bevruch- 
 ting 
B! {
 ← ♂ gameten
♀ gameten  
 gameto- 
fyt
R!  zygotische 
meiose
spore
Tweehuizige, heterospore haplont

Een haplont is een eukaryoot organisme met alleen een haploïde generatie. De na de bevruchting gevormde diploïde zygote ondergaat meiose (reductiedeling), waarbij weer haploïde cellen gevormd worden en hieruit een haploïde meercellig organisme. In een dergelijke haplofasische levenscyclus is er slechts een generatie.

Mitoses, groei en ontwikkeling doen zich alleen voor in de haploïde cellen en ook de gameten (geslachtscellen) worden gevormd door mitose. Bij dit type cyclus is er geen sprake meer van generatiewisseling, omdat er vrijwel alleen sprake is van een haploïde generatie. Alleen de zygote (het product van de bevruchting) is een diploïde cel, dus de levenscyclus is haplofasisch en heeft een of zygotische meiose. Men spreekt hier van zygotische meiose omdat de meiose (reductiedeling of rijpingsdeling) direct plaatsvindt na de bevruchting en na de vorming van de zygote.

Een haplontische levenscyclus vindt men bij de meeste schimmels, bij sommige groenwieren zoals Chlamydomonas. Voorbeelden zijn verder te vinden bij veel algen (Dinophyta, diverse Heterokontophyta en Chlorophyta), slijmzwammen (Acrasiomycota) en bij bepaalde schimmels (Zygomycota en diverse Chytridiomycota en Ascomycota).

Overzicht

Biologische levenscyclus van organismen met geslachtelijke voortplanting
Cyto-
logische
kernfase-
wisseling
Organisme: → Haplont Diplont Diplohaplont (Haplodiplont)
Kernfasen: → Haplofase Diplofase Haplofase en diplofase afwisselend
Levenscyclus: → Haplofasisch Diplofasisch Diplohaplofasisch = Heterofasisch
Meiose: → Zygotisch Gametisch Sporisch = Intermediair
Morfo-
logische

generatie-
wisseling
Monogenetisch:
(monofasisch) →
Monogenetische
haplont
Monogenetische
diplont
Digenetisch:
(difasisch) →
Digenetische
diplont
Digenetische diplohaplonten
Isomorf ↓ Heteromorf ↓
isospoor heterospoor
Trigenetisch:
(trifasisch) →
Trigenetische diplohaplont

Zie ook

· · Sjabloon bewerken
Beschrijvende pteridologie: terminologie voor varens en varenachtigen
Levenscyclus:anisosporie · diploïdie · generatiewisseling · haploïdie · heterosporie · isosporie · kernfasewisseling · levenscyclus · zygote
Gametofytfase:antheridium · antherozoïde · archegonium · eicel · gameet · gametangium · gametofyt · prothallium · spermatozoïde · voorkiem
Sporofytfase:dekvliesje · heterosporangiaat · heterosporie · indusium · homosporie · isosporangiaat · isosporie · leptosporangiaat · macrofyl · macrospore · macrosporofyl · microfyl · microspore · microsporofyl · polyploïdie · sorus · sporangiënhoopje · sporangiofoor · sporangium · spore · sporendoosje · sporocarp · sorocarp · sporofyt · strobilus · trofofyl · wortelstok
Vegetatieve groei:bladspil · cuticula · dichotome vertakking · epidermis · huidmondje · ligula · overtopping · pinnae · rachis · rizoïde
Algemeen:actinostele · dictyostele · plectostele · sifonostele · stele · teloom · teloomtheorie
· · Sjabloon bewerken
Levenscyclus en voortplanting van organismen
Ongeslachtelijke voortplanting:apomixis · automixie · binaire deling · maagdelijke voortplanting · parthenogenese · vegetatieve vermeerdering · knopvorming
Geslachtelijke voortplanting:mannelijk (♂) · vrouwelijk (♀) · eenslachtig · tweeslachtig () · geslachtsverdeling · eenhuizig (dichogamie · protandrie · protogynie) · tweehuizig
Metamorfose:gedaanteverwisseling (volledige gedaanteverwisseling - onvolledige gedaanteverwisseling) · ei · imago · instar · larve · nimf · pop · subimago · vervelling
Parasitisme:ectoparasiet · endoparasiet · gastheer · gastheerwisseling · infestatie · parasiet · tussengastheer · tussenwaardplant · vector · waard · waardplant
Mijlpalen van de levenscyclus:meiose, reductiedeling ⇒ gameet (eicel, zaadcel) ⇒ bevruchting « plasmogamiekaryogamie » ⇒ zygote
Generatiewisseling:monogenetische cyclus · digenetische cyclus · trigenetische cyclus · gametofoor · gametofyt · gametogenese · generatie · spore · sporofyt · voorkiem
Kernfasewisseling:dikaryon · diplofase · diplohaplofasische · diplohaplont · diplofasische cyclus · diplont · diploïdie · haplofase · haploïdie · kernfase · haplofasische cyclus · haplont · heterofasische cyclus
Meiotische deling:gametische meiose · intermediaire of sporische meiose · zygotische meiose
Ploïdie:haploïdie · diploïdie · diploïdisatie · fractionatie · triploïdie · tetraploïdie · hexaploïdie · octoploïdie · euploïdie (alloploïdie · autoploïdie) · aneuploïdie
Afwisseling van individuen:haplobiont · diplobiont
Verdere:levenscyclus (zaadplanten) · levensfase · chronologie van de menselijke zwangerschapsontwikkeling · embryogenese
Bronnen, noten en/of referenties
  1. Verklaring kleuren en randen:
    • lichtgroen, enkele rand: haploïde
    • lichtblauw, dubbele rand: diploïde
    • dikkeranden: meercellig
    • ronde, dunneranden: eencellig

Literatuur

  • (es) Díaz González, T.E., C. Fernandez-Carvajal Alvarez & J.A. Fernández Prieto Botánica. (archief); (pdf) Dit artikel geeft duidelijke definities van de begrippen en uitgebreide beschrijving van levenscycli met gedetailleerde schema's en voorbeelden.
  • (en) Keats D.W. Life Cycles in Photosynthetic Eukaryotes.