Margaretha van Oostenrijk (1584-1611)

Margaretha van Oostenrijk

Margaretha van Oostenrijk, koningin van Spanje Samen met een kind die een leeuwaapje vasthoudt (1603/09), Bartolomé González y Serrano, Kunsthistorisches Museum
Koningin van Spanje en Portugal
Periode	1599-1611
Voorganger	Anna van Oostenrijk
Opvolger	Elisabeth van Frankrijk

Dynastie	Habsburg
Partner	Filips III

Wapen als koningin van Spanje

Margaretha van Oostenrijk (Graz, 25 december 1584 — San Lorenzo de El Escorial, 3 oktober 1611) was een aartshertogin van Oostenrijk uit het huis Habsburg; en door haar huwelijk met Filips III was zij koningin van Spanje en Portugal.

Invloed

Margaretha had grote invloed op het beleid van haar echtgenoot. Zij was zeer vroom katholiek en stimuleerde de koning om de morisken, Moren die deels christen geworden waren, uit Spanje te verdrijven.^[1] Zij vergezelde Filips de III dan ook naar het autodafe van 1600, waar de moslims schuldig werden bevonden aan het sluiten van een verbond met de duivel.^[2] Uit dankbaarheid voor de verdrijving van de morisken stichtte Margaretha kort voor haar overlijden een klooster in Madrid, het Convento de la Encarnación.^[1]

Familierelaties en nakomelingen

Margaretha was het elfde kind van Karel II van Oostenrijk en Maria Anna van Beieren. Op 18 april 1599 trad ze in het huwelijk met haar achterneef, de Spaanse koning Filips. Het paar kreeg de volgende kinderen:

Anna Maria (22 september 1601 - 20 januari 1666). Zij werd de vrouw van koning Lodewijk XIII van Frankrijk en de moeder van Lodewijk XIV.
Maria (1 februari 1603 - 2 februari 1603).
Filips (8 april 1605 - 17 september 1665). Hij volgde zijn vader op als koning van Spanje; huwde eerst met Elisabeth van Frankrijk en later met Maria Anna van Oostenrijk.
Maria Anna (18 augustus 1606 - 13 mei 1646), huwde met keizer Ferdinand III.
Karel (14 september 1607 - 30 juli 1632), overleed zonder huwelijk.
Ferdinand (16 mei 1609 - 9 november 1641), aartsbisschop van Toledo, infant van Spanje.
Margaretha Francisca (24 mei 1610 - 11 maart 1617).
Alfons Maurits (22 september 1611 - 16 september 1612).

Margaretha overleed op 26-jarige leeftijd in het kraambed na de geboorte van haar jongste zoon.

Kwartierstaat (voorouders)

Filips de Schone
(1478-1506)

Johanna van Castilië
(1479-1555)

Wladislaus II van Hongarije
(1456-1514)

Anna van Foix-Candale
(1484-1506)

Willem IV van Beieren
(1493-1550)

Maria Jacoba van Baden
(1507-1580)

Keizer Ferdinand I
(1503-1564)

Anna van Bohemen en Hongarije
(1503-1547)

Keizer Ferdinand I
(1503-1564)

Anna van Bohemen
en Hongarije
(1503-1547)

Albrecht V van Beieren
(1528-1579)

Anna van Oostenrijk
(1528-1590)

Karel II van Oostenrijk
(1540-1590)

Maria Anna van Beieren
(1551-1608)

Anna van Oostenrijk
(1573-1598)

Maria Christina van Oostenrijk
(1574-1621)

Keizer Ferdinand II
(1578-1637)

Margaretha van Oostenrijk
(1584-1611)

Leopold V van Habsburg
(1586-1632)

Maria Magdalena van Oostenrijk
(1589-1631)

... en 4 broers en 5 zusters

Portretten van Margaretha van Oostenrijk

Margaretha van Oostenrijk is door diverse kunstschilders geportretteerd.

Portret van Margaretha van Oostenrijk
(1606)
Juan Pantoja de la Cruz
Museo Nacional del Prado
Pantoja de la Cruz schilderde haar levensgroot. Het doek meet 207 bij 122 cm. Zij draagt grote sieraden. Op haar borst prijkt de diamant genaamd El estanque (De vijver) en daaronder een grote parel, La Peregrina (De pelgrim).^[3] Haar rok staat in een wijde vorm, veroorzaakt door de eronder gedragen fardegalijn.
Portret van Margaretha van Oostenrijk te paard
(ca. 1635)
Diego Velázques
Museo Nacional del Prado
Het schilderij heeft afmetingen 297 x 212 cm. Op dit schilderij draagt zij dezelfde diamant en parel.
Aarsthertogin Margaretha van Oostenrijk, koningin van Spanje
(1603/09)
Bartolomé González y Serrano
Kunsthistorisches Museum
Op dit schilderij (192 x 120 cm) staat een zwangere Margaretha. Naast haar staat een kind dat een leeuwaapje vast heeft. Serrano maakte meerdere portretten van Margaretha.
Portret van Margaretha van Oostenrijk
(ca. 1600)
Frans Pourbus de Jongere
Rijksmuseum Amsterdam
Op dit portret, waarschijnlijk uit het atelier van Frans Pourbus (II) draagt Margaretha ook de grote diamant. Op dit geïdealiseerde portret heeft Margaretha niet de zware Habsburgse kin.
Portret van Margaretha van Oostenrijk, koningin van Spanje
(1599/1601)
Frans Pourbus de Jongere
The Phoebus Foundation

Bronnen, noten en/of referenties

↑ ^a ^b (en) Matthew Carr (11 augustus 2009). Blood and Faith: The Purging of Muslim Spain. The New Press. ISBN 9781595585240.
↑ (en) Patrick J. O'Banion (6 februari 2017). This Happened in My Presence: Moriscos, Old Christians, and the Spanish Inquisition in the Town of Deza, 1569-1611. University of Toronto Press. ISBN 9781442635135.
↑ Prado, portret door Pantoja de la Cruz. Gearchiveerd op 3 november 2022.