Slag bij Carnuntum

De Slag bij Carnuntum vond plaats in het jaar 170 na Christus tijdens de Marcomannenoorlog.

Aanleiding

In het voorjaar van 170 na Christus zwermden vanuit het Duitse Germanië diverse oorlogsbenden de Romeinse grensprovincies binnen die aan de rivier de Donau grensden. Deze groepen werden aangevoerd door Ballomar, de koning van de Marcomannen, die een alliantie had gevormd met verschillende Germaanse stammen. De Romeinse keizer Marcus Aurelius voerde met zijn schoonzoon en belangrijkste militaire adviseur generaal Tiberius Claudius Pompeianus het leger aan om de overvallers terug te drijven. Deze veldtocht bracht het Romeinse leger onder meer op de andere oever van de Donau, waar tot diep in Germanië gevechten plaatsvonden.

De slag

Een deel van het Romeinse leger ontmoette een grote schare krijgers van Ballomar even buiten Carnuntum^[1], in Pannonia superior, waar het hoofdkwartier van het 14e Legioen was gevestigd. Het Romeinse leger was onervaren, en de daaruit voortvloeiende slag bleek een ramp te zijn voor de Romeinen. Hoewel de legioenaars hard en dapper gevochten, waren ze niet opgewassen tegen de Germaanse krijgers. Ze werden vernietigend verslagen. Volgens Lucianus van Samosata werden 20.000 Romeinen in de slag gedood. Na de overwinning belegerde Ballorman Aquileia en vernietigde Opitergium (Oderzo).

Geschiedschrijving

Er is slechts één antieke bron waarin deze strijd is opgetekend en dat is van Lucianus van Samosata in zijn boek Alexander ^[2] dat ofwel een polemiek of geestige satirisch doel diende, afhankelijk van het gezichtspunt. De beschrijving van 20.000 Romeinse doden zou zijn afgewezen door historici, ware het niet voor het feit dat andere historische informatie in dat werk wordt ondersteund door onafhankelijke oude schrijvers en epigrafische en numismatische bewijs.^[3]

De chronologie van de gebeurtenissen van de Marcomannenoorlog geeft echter wel een aantal problemen,^[4]. De historici zijn het erover eens dat deze veldslag plaatsvond in het voorjaar van 170.