Śniegowiec

Śniegowiec
Ilustracja
Śniegowiec wirginijski
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

jasnotowce

Rodzina

oliwkowate

Rodzaj

śniegowiec

Nazwa systematyczna
Chionanthus L.
Sp. Pl. 8. 1753[3]
Typ nomenklatoryczny

Chionanthus virginicus L.[4]

Synonimy
  • Bonamica Vell.
  • Ceranthus Schreb.
  • Cylindria Lour.
  • Freyeria Scop.
  • Linociera Sw. ex Schreb.
  • Majepea Post & Kuntze
  • Mayepea Aubl.
  • Minutia Vell.
  • Sarlina Guillaumin
  • Tessarandra Miers
  • Thouinia L.f.[3]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Kwiaty śniegowca wirginijskiego
Kwitnący śniegowiec chiński

Śniegowiec (Chionanthus) – rodzaj roślin należący do rodziny oliwkowatych. Obejmuje 140 gatunków[3]. W większości rośliny te występują w strefie międzyzwrotnikowej na obu kontynentach amerykańskich oraz w Azji od Cejlonu, Indii i rejonu Himalajów na wschód po wyspy zachodniej Oceanii i północną Australię[3]. W północnej strefie umiarkowanej rosną dwa gatunki – we wschodniej części Stanów Zjednoczonych śniegowiec wirginijski Ch. virginicus, a we wschodniej Azji śniegowiec chiński Ch. retusus[5]. Rośliny te rosną w różnego rodzaju formacjach leśnych, ich kwiaty zapylane są przez owady[5].

Oba gatunki strefy umiarkowanej są w niej uprawiane jako ozdobne, okazałe krzewy o obfitym kwitnieniu (aczkolwiek wymagają dla intensywnego kwitnienia gorącego lata i chłodnej zimy)[5]. Kora śniegowca wirginijskiego wykorzystywana jest także jako surowiec leczniczy[6].

Morfologia

Owoce Chionanthus mala-elengi
Kwiaty Chionanthus pygmaeus
Pokrój
Krzewy i drzewa osiągające ok. 10 m wysokości[5].
Liście
Zimozielone lub sezonowe (u gatunków strefy umiarkowanej), naprzeciwległe, ogonkowe, jajowate, zaostrzone na wierzchołku, całobrzegie[7][5].
Kwiaty
Obupłciowe, zebrane w wyrastające w kątach liści, rzadziej szczytowo wiechy, rzadziej: grona, baldachy, główki lub pęczki. Kielich drobny, składa się z 4 działek zrośniętych u nasady. Płatki korony są cztery, u nasady są zrośnięte w bardzo krótką rurkę, łatki są wąskie i długie, białe, czasem żółte. Pręciki są dwa osadzone na krótkich nitkach ledwo wystają zwykle z rurki korony. Ich pylniki są eliptyczne[7]. Zalążnia jest górna[5] i dwukomorowa, w każdej komorze rozwijają się dwa zalążki. Szyjka słupka jest krótka, zakończona całobrzegim lub dwudzielnym znamieniem[7].
Owoce
Pestkowce ze zwykle pojedynczym nasionem okrytym twardym endokarpem[7].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj z rodziny oliwkowatych (Oleaceae), a w jej obrębie z plemienia Oleeae[8].

Wykaz gatunków[3]
  • Chionanthus abriaquiensis Fern.Alonso & Cogollo
  • Chionanthus acuminatissimus (Merr.) Kiew ex de Juana
  • Chionanthus acunae (Borhidi & O.Muñiz) Borhidi
  • Chionanthus adamsii Stearn
  • Chionanthus albidiflorus Thwaites
  • Chionanthus amblirrhinus P.S.Green
  • Chionanthus avilensis (Steyerm.) P.S.Green
  • Chionanthus axillaris R.Br.
  • Chionanthus axilliflorus (Griseb.) Stearn
  • Chionanthus bakeri (Urb.) Stearn
  • Chionanthus balgooyanus Kiew
  • Chionanthus beccarii (Stapf) Kiew
  • Chionanthus brachystachys (Schltr.) P.S.Green
  • Chionanthus brassii (Kobuski) Kiew
  • Chionanthus bumelioides (Griseb.) Stearn
  • Chionanthus callophylloides Kiew
  • Chionanthus callophyllus Blume
  • Chionanthus caudifolius (Ridl.) Kiew
  • Chionanthus caymanensis Stearn
  • Chionanthus celebicus Koord.
  • Chionanthus chrysopetalus Cornejo ex Lombardi
  • Chionanthus clementis (Quisumb. & Merr.) Kiew
  • Chionanthus colonchensis Cornejo & Bonifaz
  • Chionanthus compactus Sw.
  • Chionanthus cordulatus Koord.
  • Chionanthus coriaceus (S.Vidal) Yuen P.Yang & S.Y.Lu
  • Chionanthus courtallensis Bedd.
  • Chionanthus crassifolius (Mart.) P.S.Green
  • Chionanthus crispus Kiew
  • Chionanthus curvicarpus Kiew
  • Chionanthus cuspidatus Blume
  • Chionanthus decipiens P.S.Green
  • Chionanthus densiflorus Zoll. & Moritzi
  • Chionanthus dictyophyllus (Urb.) Stearn
  • Chionanthus diversifolius Miq.
  • Chionanthus domingensis Lam.
  • Chionanthus dussii (Krug & Urb.) Stearn
  • Chionanthus ellipticus Blume
  • Chionanthus enerve (Steenis) Kiew
  • Chionanthus eriorachis (Kerr) P.S.Green
  • Chionanthus evenius (Stapf) Kiew
  • Chionanthus ferrugineus (Gilg) P.S.Green
  • Chionanthus filiformis (Vell.) P.S.Green
  • Chionanthus fluminensis (Miers) P.S.Green
  • Chionanthus gardneriorum Kiew
  • Chionanthus gigas (Lingelsh.) Kiew
  • Chionanthus globosus (Kiew) Kiew
  • Chionanthus glomeratus Blume
  • Chionanthus grandifolius (Elmer) Kiew
  • Chionanthus greenii Lombardi
  • Chionanthus guangxiensis B.M.Miao
  • Chionanthus guianensis (Aubl.) Pers.
  • Chionanthus hahlii (Rech.) Kiew
  • Chionanthus hainanensis (Merr. & Chun) B.M.Miao
  • Chionanthus harmandii (Gagnep.) de Juana
  • Chionanthus havilandii Kiew
  • Chionanthus henryae H.L.Li
  • Chionanthus henryanus P.S.Green
  • Chionanthus holdridgii (Camp & Monach.) Stearn
  • Chionanthus implicatus (Rusby) P.S.Green
  • Chionanthus jamaicensis (Urb.) Stearn
  • Chionanthus kajewskii (Sleumer) Kiew
  • Chionanthus kinabaluensis Kiew
  • Chionanthus kostermansii Kiew
  • Chionanthus lancifolius (Ridl.) Kiew
  • Chionanthus leopoldii Kiew
  • Chionanthus ligustrinus (Sw.) Pers.
  • Chionanthus littoreus Miq.
  • Chionanthus longiflorus (H.L.Li) B.M.Miao
  • Chionanthus longipetalus (Merr.) Kiew
  • Chionanthus lucens Kiew
  • Chionanthus luzonicus Blume
  • Chionanthus macrobotrys (Merr.) Kiew
  • Chionanthus macrocarpus Blume
  • Chionanthus macrothyrsus (Merr.) Soejarto & P.K.Lôc
  • Chionanthus mala-elengi (Dennst.) P.S.Green
  • Chionanthus maxwellii P.S.Green
  • Chionanthus megistocarpus Fern.Alonso & Cogollo
  • Chionanthus micranthus (Mart.) Lozano & Fuertes
  • Chionanthus microbotrys (Kerr) P.S.Green
  • Chionanthus microstigma (Gagnep.) P.S.Green
  • Chionanthus minutiflorus Kurz
  • Chionanthus montanus Blume
  • Chionanthus nitens Koord. & Valeton
  • Chionanthus nitidus (Merr.) Kiew
  • Chionanthus oblanceolatus (B.L.Rob.) P.S.Green
  • Chionanthus oblongifolius Koord. & Valeton
  • Chionanthus oliganthus (Merr.) Kiew
  • Chionanthus pachyphyllus (Merr.) Kiew
  • Chionanthus palustris Kiew
  • Chionanthus panamensis (Standl.) Stearn
  • Chionanthus parkinsonii (Hutch.) Bennet & Raizada
  • Chionanthus parviflorus Cornejo, Lombardi & W.W.Thomas
  • Chionanthus pedunculatus P.S.Green
  • Chionanthus plurifloroides Kiew
  • Chionanthus pluriflorus (Knobl.) Kiew
  • Chionanthus polycephalus Kiew
  • Chionanthus polygamus (Roxb.) Kiew
  • Chionanthus porcatus Kiew
  • Chionanthus proctorii Stearn
  • Chionanthus pubescens Kunth
  • Chionanthus pubicalyx (Ridl.) Kiew
  • Chionanthus purpureus Lam.
  • Chionanthus pygmaeus Small
  • Chionanthus pyriformis Kiew
  • Chionanthus quadristamineus F.Muell.
  • Chionanthus ramiflorus Roxb.
  • Chionanthus remotinervius (Merr.) Kiew
  • Chionanthus retusus Lindl. & Paxton – śniegowiec chiński
  • Chionanthus riparius (Lingelsh.) Kiew
  • Chionanthus robinsonii (Gagnep.) B.H.Quang
  • Chionanthus rostratus (Teijsm. & Binn.) Miq.
  • Chionanthus rugosus Kiew
  • Chionanthus rupicola (Lingelsh.) Kiew
  • Chionanthus sabahensis Kiew
  • Chionanthus salicifolius (Lingelsh.) Kiew
  • Chionanthus sessiliflorus (Hemsl.) Kiew
  • Chionanthus sleumeri (C.T.White) Stearn
  • Chionanthus sordidus Kiew
  • Chionanthus spicatus Blume
  • Chionanthus spicifer (Ridl.) Kiew
  • Chionanthus stenurus (Merr.) Kiew
  • Chionanthus subcapitatus (Merr.) B.H.Quang
  • Chionanthus subsessilis (Eichler) P.S.Green
  • Chionanthus sulawesicus Kiew
  • Chionanthus sumatranus Blume
  • Chionanthus sutepensis (Kerr) P.S.Green
  • Chionanthus tenuis P.S.Green
  • Chionanthus thorelii (Gagnep.) P.S.Green
  • Chionanthus timorensis Blume
  • Chionanthus trichotomus (Vell.) P.S.Green
  • Chionanthus urbanii (Knobl.) Stearn
  • Chionanthus vargasii Fern.Alonso & Cogollo
  • Chionanthus velutinus (Kerr) P.S.Green
  • Chionanthus verruculatus D.Fang
  • Chionanthus virginicus L.śniegowiec wirginijski
  • Chionanthus vitiensis (Seem.) A.C.Sm.
  • Chionanthus wurdackii B.Ståhl
  • Chionanthus zeylanicus L.
  • Chionanthus zollingerianus Koord. & Valeton

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-24]  (ang.).
  3. a b c d e Chionanthus L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-04-11].
  4. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-03-09].
  5. a b c d e f Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 411. ISBN 0-333-73003-8.
  6. David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 194, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
  7. a b c d Chionanthus Linnaeus. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-04-11].
  8. Genus Chionanthus D. Royen. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-04-11].
  • Britannica: plant/fringe-tree
  • SNL: Chionanthus
  • DSDE: sneflokketræ
Identyfikatory zewnętrzne:
  • Flora of China: 106706
  • Flora of North America: 106706
  • GBIF: 3172302
  • identyfikator iNaturalist: 54655
  • IPNI: 328105-2
  • ITIS: 32948
  • NCBI: 126359
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:328105-2
  • identyfikator Tropicos: 40007107
  • USDA PLANTS: CHION