Benvenuto Cellini

Ten artykuł dotyczy artysty. Zobacz też: opera Benvenuto Cellini.
Benvenuto Cellini
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

3 listopada 1500
Florencja

Data i miejsce śmierci

13 lutego 1571
Florencja

Zawód, zajęcie

rzeźbiarz, złotnik, pisarz, medalier

Multimedia w Wikimedia Commons
Teksty w Wikiźródłach
Cytaty w Wikicytatach
Perseusz z głową Meduzy, Loggia dei Lanzi, Florencja
Solniczka

Benvenuto Cellini (ur. 3 listopada 1500 we Florencji, zm. 13 lutego 1571 tamże) – rzeźbiarz, złotnik, pisarz i medalier florencki, manierysta.

Miał bardzo barwne i burzliwe życie, które spisał w wieku 56 lat w swej biografii. Wiele podróżował, kilkakrotnie przebywał m.in. w Rzymie, Florencji, Mantui, Neapolu i Padwie. W 1538 r. wyjechał do Paryża, gdzie pozostawał w służbie króla Franciszka I. Wykonał dla niego arcydzieło[według kogo?] sztuki jubilerskiej – złotą solniczkę (1540–1543, dziś w Kunsthistorisches Museum w Wiedniu)[1] oraz płaskorzeźbę do zamku w Fontainebleau, tzw. Nimfę z Fontainebleau (1543, dziś w Luwrze)[2]. Jego Perseusz z głową Meduzy (1557), będący majstersztykiem[według kogo?] sztuki odlewniczej, został ustawiony w Loggi dei Lanzi we Florencji[1].

Cellini jest również autorem Traktatu o sztuce złotniczej i rzeźbie[3].

Niektóre źródła[kto?] podają, że to z jego ręki zginął u bram Rzymu Karol III de Burbon-Montpensier.

Jego grobowiec znajduje się w krypcie kaplicy di San Luca[4] w kościele Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny we Florencji.

Dzieła literackie

  • La Vita di Benvenuto di Maestro Giovanni Cellini fiorentino, scritta, per lui medesimo, in Firenze I wydanie włoskie Neapol 1728; I wydanie polskie 1868 – „Życie Benvenuto Celliniego złotnika i rzeźbiarza” tł. Hieronim Feldmanowski; II wyd. polskie „Żywot Benvenuta Celliniego własnoręcznie spisany we Florencyi” 1910 tł. Stanisław Machniewicz, III wyd. polskie powojenne „Benvenuta Celliniego żywot własny spisany przez niego samego” PIW 1953 tł. Leopold Staff[5]
  • Trattato dell’oreficeria e del Trattato della scultura I wyd. Florencja 1569[6] polskie wyd. powojenne 2013 „Traktat o sztuce złotniczej” tł. Jacek Rochacki[3]

Przypisy

  1. a b Dzieła Celliniego w kanonie sztuki manierycznej. historiasztuki.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-17)]..
  2. BenvenutoB. Cellini BenvenutoB., PierreP. Bontemps PierreP., Italie, La nymphe de Fontainebleau, 1542 [dostęp 2024-02-04] .
  3. a b Jacek A. Rochacki: Traktat o sztuce złotniczej Benvenuta Celiniego. Wyd. 1. Beta Design/Muzeum Nadwiślańskie w Kazimierzu Dolnym, 2013. ISBN 978-83-60736-34-0.
  4. Praca zbiorowa: Przewodniki Wiedzy i Życia – Florencja i Toskania. Warszawa: Hachette Livre Polska sp. z o.o., 2009, s. 98. ISBN 978-83-7575-692-0.
  5. Benvenuta Celliniego Żywot własny spisany przez niego samego. PIW, 1953. [dostęp 2021-02-13].
  6. Diletta Gamberini: The censorship of Benvenuto Cellini’s Trattati dell’oreficeria e della scultura. [dostęp 2021-02-13].

Bibliografia

  • Benvenuta Celliniego żywot własny spisany przez niego samego, przełożył Leopold Staff, Państwowy Instytut Wydawniczy, Wydanie pierwsze, Warszawa 1953, s. 368.

Linki zewnętrzne

  • Benvenuto Cellini – dzieła w bibliotece Polona
  • ISNI: 000000012101539X
  • VIAF: 56629983
  • ULAN: 500115352
  • LCCN: n79064913
  • GND: 118519875
  • NDL: 00435594
  • LIBRIS: wt79938f4ccd1pg
  • BnF: 120569561
  • SUDOC: 028810627
  • SBN: CFIV000480
  • NLA: 35026785
  • NKC: jn19990001378
  • DBNL: cell007
  • BNE: XX823724
  • NTA: 06862834X
  • BIBSYS: 90067439
  • CiNii: DA0074151X
  • Open Library: OL113044A
  • PLWABN: 9810567461205606
  • NUKAT: n94005532
  • J9U: 987007259527805171
  • PTBNP: 121752
  • CANTIC: a10063274
  • LNB: 000155176
  • CONOR: 15423843
  • ΕΒΕ: 71268
  • BLBNB: 000206589
  • KRNLK: KAC201770756
  • LIH: LNB:Mc5;=BL
  • PWN: 3883919
  • Britannica: biography/Benvenuto-Cellini-Italian-artist
  • Treccani: benvenuto-cellini
  • Universalis: benvenuto-cellini
  • БРЭ: 4681374
  • NE.se: benvenuto-cellini
  • SNL: Benvenuto_Cellini
  • VLE: benvenuto-cellini
  • Catalana: 0016834
  • DSDE: Benvenuto_Cellini_-_italiensk_billedhugger
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 11161