Cantabile

Cantabile (wł. śpiewnie) – termin w muzyce odnoszący się do wprawnego stylu śpiewu lub gry na instrumencie[1][2]. W dosłownym tłumaczeniu z języka włoskiego „śpiewnie”[3][4]. Gioseffo Zarlino w opracowaniu Le istitutioni harmoniche(inne języki) z 1558 napisał, że cantabile znaczy „dobrze zaśpiewane”[5]. The Oxford dictionary of music interpretuje termin w odniesieniu do sprawnie, płynnie wykonanej i dobrze wyeksponowanej melodii[6].

W XIX-wiecznej operze włoskiej, cantabile oznaczało część pierwszą arii lub drugą trzyczęściowego duetu. Wykonywane były w powolnym, wyrazistym stylu, często z wyodrębnioną kadencją[1]. Po nich następowała zazwyczaj cabaletta[1][5].

Krytycy muzyczni używają terminu cantabile do określenia lirycznego stylu wykonania utworu muzycznego[6].

Przypisy

  1. ↑ a b c Warrack i West 1992 ↓, s. 115.
  2. ↑ JulianJ. Budden JulianJ., Cantabile (opera), [w:] Grove Music Online, Oxford University Press, 2002, DOI: 10.1093/gmo/9781561592630.article.O004275 [dostęp 2024-02-15]  (ang.).
  3. ↑ Baculewski et al. 2006 ↓, s. 136.
  4. ↑ cantabile, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2024-02-15] .
  5. ↑ a b DavidD. Fallows DavidD., Cantabile, [w:] Grove Music Online, Oxford University Press, 2001, DOI: 10.1093/gmo/9781561592630.article.04746 [dostęp 2024-02-15]  (ang.).
  6. ↑ a b Kennedy 2013 ↓, s. 141.

Bibliografia

  • Krzysztof Baculewski et al.: Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-13410-0.
  • Michael Kennedy: The Oxford dictionary of music. Oksford: Oxford University Press, 2013. ISBN 978-0-19-957854-2.
  • John Warrack, Ewan West: The Oxford dictionary of opera. Oksford: Oxford University Press, 1992. ISBN 978-0-19-869164-8.
Encyklopedie internetowe (forma muzyczna):
  • PWN: 3883048
  • Universalis: cantabile
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 10672