Dżafar al-Askari
Data i miejsce urodzenia | 15 września 1887 | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce śmierci | 29 października 1936 | ||
Minister obrony Iraku | |||
Okres | od 17 maja 1935 | ||
Przynależność polityczna | Przymierze Irackie | ||
Poprzednik | Raszid al-Chaudża | ||
Następca | Abd al-Latif Nuri | ||
Minister spraw zagranicznych Iraku | |||
Okres | od 19 października 1931 | ||
Przynależność polityczna | Przymierze Irackie | ||
Poprzednik | Abd Allah ad-Damludżi | ||
Następca | Abd al-Kadir Raszid | ||
Minister obrony Iraku | |||
Okres | od 23 marca 1930 | ||
Przynależność polityczna | Przymierze Irackie | ||
Poprzednik | |||
Następca | Raszid al-Chaudża | ||
Premier Iraku | |||
Okres | od 21 listopada 1926 | ||
Przynależność polityczna | Przymierze Irackie | ||
Poprzednik | Abd al-Muhsin as-Sadun | ||
Następca | Abd al-Muhsin as-Sadun | ||
Premier Iraku | |||
Okres | od 22 listopada 1923 | ||
Przynależność polityczna | Przymierze Irackie | ||
Poprzednik | Abd al-Muhsin as-Sadun | ||
Następca | Jasin al-Haszimi | ||
minister obrony Iraku | |||
Okres | od 23 października 1920 | ||
Przynależność polityczna | Przymierze Irackie | ||
Poprzednik | powstanie funkcji | ||
Następca | Nuri as-Sa’id | ||
|
generał | |
Data i miejsce urodzenia | 15 września 1885 |
---|---|
Data śmierci | 30 października 1936 |
Przebieg służby | |
Lata służby | 1904–1936 |
Siły zbrojne | Armia Osmańska |
Jednostki | 6 Armia |
Główne wojny i bitwy | I wojna bałkańska, |
Dżafar al-Askari (ur. 1887 w Bagdadzie, zm. 29 października 1936 tamże) – iracki wojskowy i polityk.
Życiorys
Był oficerem w armii Imperium Osmańskiego. Należał do organizacji oficerów arabskich Sprzysiężenie, która w 1913 postanowiła podjąć walkę o uniezależnienie się wilajetów arabskich od Turcji[1]. W czasie powstania arabskiego dołączył do sił dowodzonych przez szarifa Mekki[2].
Wziął udział w tworzeniu struktur nowo powstającego państwa irackiego. Był członkiem irackiej delegacji na iracko-brytyjską konferencję w Kairze w 1921, na której zdecydowano o utworzeniu w Iraku monarchii konstytucyjnej i mianowaniu królem Fajsala I[2]. Al-Askari został pierwszym ministrem obrony nowo powstałego państwa i skłonił ok. 600 oficerów armii tureckiej do przybycia do Iraku i wstąpienia do jego sił zbrojnych. Tym samym wojsko irackie zdominowali arabscy sunnici[2]. W listopadzie 1923 został premierem Iraku. Sprzeciwiał się postanowieniom traktatu brytyjsko-irackiego i gdy jego przyjęcie zostało przez Wielką Brytanię wymuszone w maju 1924, zrezygnował z kierowania rządem[3].
Uważany za znakomitego administratora i rozważnego polityka, w 1926 po raz drugi stanął na czele rządu. Objął również tekę ministra spraw zagranicznych[4]. Jego gabinet upadł dwa lata później z powodu niezdolności rozwiązania problemów wewnętrznych: niepokojów wśród szyitów, nieudanego wdrażania ustawy o powszechnym poborze do wojska, niezadowolenia z powodu rozwoju relacji iracko-brytyjskich. W styczniu 1928 al-Askari sam podał się do dymisji[5]. Dwa lata później wszedł do rządu Nuriego as-Sa’ida jako minister obrony; gabinet upadł po siedmiu miesiącach od utworzenia[6].
Po raz ostatni stanowisko ministerialne objął w 1935, wchodząc do rządu Jasina al-Haszimiego jako minister obrony[7]. W czasie zamachu stanu Bakra Sidkiego bezskutecznie usiłował przekonać zamachowców, by zatrzymali marsz wojsk na stolicę kraju wobec faktu, że król Ghazi I był już gotów przystać na ich żądania i zabronił wiernym sobie siłom stawiania oporu. Sidki uznał jego wystąpienie za próbę uniemożliwienia przejęcia władzy i nakazał jego zabójstwo[8].
Jego szwagrem był Nuri as-Sa’id[2].
Przypisy
- ↑ Tripp Ch.: Historia Iraku. Warszawa: Książka i Wiedza, 2009, s. 55–56. ISBN 978-83-05-13567-2.
- ↑ a b c d Tripp Ch.: Historia Iraku. Warszawa: Książka i Wiedza, 2009, s. 72–73. ISBN 978-83-05-13567-2.
- ↑ Tripp Ch.: Historia Iraku. Warszawa: Książka i Wiedza, 2009, s. 84. ISBN 978-83-05-13567-2.
- ↑ Ghareeb E., Dougherty B.: Historical Dictionary of Iraq. Scarecrow Press, 2004, s. 238. ISBN 978-0-8108-6568-6.
- ↑ Tripp Ch.: Historia Iraku. Warszawa: Książka i Wiedza, 2009, s. 91. ISBN 978-83-05-13567-2.
- ↑ Ghareeb E., Dougherty B.: Historical Dictionary of Iraq. Scarecrow Press, 2004, s. 341. ISBN 978-0-8108-6568-6.
- ↑ Ghareeb E., Dougherty B.: Historical Dictionary of Iraq. Scarecrow Press, 2004, s. 343. ISBN 978-0-8108-6568-6.
- ↑ Tripp Ch.: Historia Iraku. Warszawa: Książka i Wiedza, 2009, s. 119. ISBN 978-83-05-13567-2.
- p
- d
- e
- Britannica: biography/Jafar-al-Askari