Erdenedzuu chijd

Erdenedzuu chijd
Эрдэнэ-Зуу хийд
Ilustracja
Widok na klasztor otoczony murem z końca XVIII w.
Państwo

 Mongolia

Miejscowość

okolice Karakorum

Kościół

lamaizm

Założyciel klasztoru

Abataj-chan

Data budowy

1586

Położenie na mapie Mongolii
Mapa konturowa Mongolii, w centrum znajduje się punkt z opisem „Erdenedzuu chijd”
Ziemia47°12′06″N 102°50′36″E/47,201667 102,843333
Multimedia w Wikimedia Commons

Erdenedzuu chijd (pisownia obecna, w polskich pracach stosowano także inne wersje, np. Erdene Dzuu[1]) (mong. Эрдэнэ-Зуу хийд) – jeden z najstarszych i największych klasztorów lamajskich w Mongolii, położony w mieście Karakorum.

Założony w 1586 przez Abataj-chana. Początkowo posiadał trzy główne świątynie: Dzuundzuu, Ichdzuu i Baruundzuu (odpowiednio: Wschodni Budda, Wielki Budda, Zachodni Budda), a cały ten zespół określano jako Gurwandzuu, czyli Trzech Buddów. Pełna nazwa klasztoru, ze słowem erdene (skarb) oznacza Drogocenne Statuy Buddy. Klasztor szybko się rozbudowywał i w 1792 miał 62 świątynie i ponad pół tysiąca pomniejszych budynków. W 1734 rozpoczęto budowę wielkiego prostokątnego muru otaczającego klasztor z 27 suburganami na każdym boku, zakończoną w 1804. W 1799 zbudowano Złoty Suburgan poświęcony czwartemu Bogdo gegenowi.

Jako jeden z kilku w kraju częściowo przetrwał akcję niszczenia świątyń i mordowania zakonników urządzoną przez komunistów w 1937. Do dziś zachował się zabytkowy mur otaczający kompleks klasztorny, trzy główne świątynie, kilka pomniejszych budynków oraz grobowce Abataj-chana i jego syna Gombodordż Tuszetu-chana, a także Złoty Suburgan i kilka steli kamiennych z czasów Imperium Mongolskiego. Obecnie w budynkach klasztornych jest muzeum z bogatymi zbiorami lamajskiej sztuki sakralnej.

  • Stupy w murze klasztoru
    Stupy w murze klasztoru
  • Sklep z pamiątkami i muzeum
    Sklep z pamiątkami i muzeum
  • Budynki klasztorne
    Budynki klasztorne
  • Świątynia Dalajlamy
    Świątynia Dalajlamy
  • Złota Stupa
    Złota Stupa
  • Mongołka modląca się pod Złotą Stupą
    Mongołka modląca się pod Złotą Stupą
  • Sandżaa (Budda Dīpankara) wewnątrz Świątyni Zachodniej
    Sandżaa (Budda Dīpankara) wewnątrz Świątyni Zachodniej
  • Budda Siakjamuni wewnątrz Świątyni Zachodniej
    Budda Siakjamuni wewnątrz Świątyni Zachodniej
  • Sita Mahakala (Gongor) w Głównej Świątyni
    Sita Mahakala (Gongor) w Głównej Świątyni
  • Budda Amitabha (Budda Nieograniczonego Życia i Światła) wewnątrz Głównej Świątyni
    Budda Amitabha (Budda Nieograniczonego Życia i Światła) wewnątrz Głównej Świątyni
  • Budda w swoich młodzieńczych latach wewnątrz Świątyni Wschodniej
    Budda w swoich młodzieńczych latach wewnątrz Świątyni Wschodniej

Przypisy

  1. Nazewnictwo geograficzne świata. Zeszyt 9. Azja Wschodnia. [dostęp 2010-08-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-08-31)].

Bibliografia

  • Głabuś M., 2008: Mongolia. Wyd. Dialog.
  • Stefan Kojło, 1980. Mongolia. KAW.
Kontrola autorytatywna (klasztor):
  • VIAF: 142210260
  • LCCN: no98082325
  • WorldCat: lccn-no98082325
  • PWN: 3898400