Fangowie

Ten artykuł od 2023-06 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Fangowie (także: Fang, Fan, Pahuin, Pangwe)^[1] – grupa etniczna z grupy językowej Bantu rozpowszechniona w trzech krajach Afryki Centralnej: Gwinei Równikowej (80% ludności), Gabonie (32%) i w Kamerunie (15% mieszkańców). Fangowie porozumiewają się w językach okak, ntoumou, mvai, nzaman, betsi, zaliczanych do grupy języków bantu. Grupą pokrewną do Fangów są Beti, porozumiewający się w językach ewondo, eton, bulu, manguissa, bene, fong.

Prawdopodobnie wywodzą się z obszarów sawanny, w legendach wskazują na praojczyznę daleko na północnym wschodzie, gdzie mieli mieć kontakt z białoskórymi znającymi wytop żelaza i hodowlę koni^[2].

Obecnie większość ludności grupy jest chrześcijanami, gdyż na tych terenach w początkach XX wieku pojawili się chrześcijańscy misjonarze. Pomimo tego istnieją mocne powiązania z wierzeniami Mitsogo. Wśród Fangów są również muzułmanie^{[potrzebny przypis]}.

Fangowie znani są ze swoich wyrobów rzeźbiarskich. Podczas kolonizacji jako środka płatniczego używali miedzi i żelaza. Dziś żyją głównie z uprawy kakao i rybołówstwa^{[potrzebny przypis]}.

Najsłynniejszym przedstawicielem grupy jest były prezydent Gabonu Léon M'ba^{[potrzebny przypis]}.

Muzyka

Szczególnie ważny dla kultury Fangów jest styl muzyczny mvett, którego nazwa pochodzi od nazwy instrumentu. Inne charakterystyczne style muzyczne to elone, ebolaza i gaulle. Artyści Fang tworzą zouk i hip-hop. Bardzo popularnym stylem muzycznym jest także bikutsi, jednak jest to styl ze stolicy Kamerunu, a więc związany bardziej z ludem Ewondo niż Fang, mimo że jest znany także wśród nich^{[potrzebny przypis]}.

Do najbardziej popularnych artystów Fang należą Alexis Abessolo, Pierre Claver Zeng, Vibration, Kalvino, Maele Ndong^{[potrzebny przypis]}.

Ślub u Fang

Ślub u ludu Fang jest złożoną i długą procedurą, która dzieli się ogólnie na trzy etapy. Pierwszym są zaręczyny (dzang), kolejnym złożenie posagu (nsoua biki) – posagiem nazywa się to, co mężczyzna daje rodzinie panny młodej w celu poślubienia jej. Ta część rytuału jest bardzo istotna, wielu mężczyzn oddaje duże powierzchnie ziemi, czasem buduje domy rodzicom panny młodej, by przekonać ich, że jest się godnym poświęcenia z miłości do ich córki. W ostatnim etapie rodzina panny młodej odprowadza ją do jej nowej rodziny (Be Yale). Każdy z tych etapów może trwać miesiące lub lata^{[potrzebny przypis]}.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• monefang.com – muzyka, tradycje i zdjęcia ludu Fang (fr.)