Fufu

Fufu

Fufu, także: futu – potrawa mączna, przyrządzana z mąki maniokowej lub kukurydzianej, typowa dla kuchni afrykańskiej i karaibskiej.

Charakterystyka potrawy

Potrawa powstaje w wyniku gotowania mąki roślin bogatych w skrobię, a następnie ubijania powstałej masy, aż uzyska ona konsystencję zbliżoną do ciasta. Czynność tę wykonują zazwyczaj dwie osoby. Istotnym elementem przygotowywania tej potrawy jest tradycyjny proces fermentacji[1]. Niewielkie kulki fufu są zanurzane w sosie lub zupie i spożywane przy pomocy palców.

Fufu afrykańskie

Przygotowywanie fufu w Ghanie tradycyjną metodą

Potrawa jest szczególnie ceniona w Afryce Zachodniej. Zanim kupcy portugalscy przywieźli do Afryki maniok, potrawa zbliżona do fufu była przygotowywana z pochrzynu (Dioscorea) lub z bananów. Gotowe fufu zazwyczaj ma kolor ciemnożółty, w Nigerii i Kamerunie fufu wyróżnia się białą barwą i kleistą konsystencją. Typowe dla kuchni afrykańskiej jest spożywanie fufu w postaci kulek uformowanych w ręce i zanurzanych w sosie.

W północnej Nigerii określa się ją nazwą sakora, w Kamerunie jako kameruński couscous. Potrawą podobną do fufu w południowej Afryce jest ugali[2] (przyrządzane z mąki kukurydzianej) oraz zambijska nshima[3].

Fufu karaibskie

Fufu należy do ulubionych potraw ludności Kuby, Dominikany, Haiti i Portoryko, zwłaszcza wśród imigrantów, którzy w przeszłości przybyli z Afryki Zachodniej na Karaiby. Na Kubie potrawa zachowała swoją oryginalną nazwę i jest określana jako fufú de platano[4]. W Dominikanie i w Portoryko częściej używa się określeń mangú lub mofongo. W przeciwieństwie do wersji afrykańskiej karaibskie fufu ma konsystencję bardziej zwartą, a jej smak jest bardziej wyrazisty, dzięki zastosowaniu czosnku, oliwy, a w niektórych przypadkach także mięsa (wieprzowiny) i owoców morza. W kulturze karaibskiej fufu zazwyczaj jest podawane z zupą lub stanowi dodatek do różnych odmian estofado[5].

Lokalna odmiany fufu na Haiti nosi nazwę tum tum[6], zaś na Barbadosie cou cou[7].

Maszyna napędzana silnikiem spalinowym do przygotowywania fufu

Wartość energetyczna

100 g afrykańskiego fufu zawiera 2 g białka, ok. 0.1 g tłuszczu i 84 g węglowodanów. Wartość energetyczna takiej porcji wynosi 267 kCal[8].

Fufu w kulturze

W powieści Chinui Achebe Świat się rozpada fufu pojawia się jako podstawa codziennego jadłospisu mieszkańców Afryki.

Zobacz też

Zobacz multimedia związane z tematem: Fufu

Przypisy

  1. Fermented foods and cottage industries in Nigeria. [dostęp 2014-12-22].
  2. The Kitchn Word of Mouth – Ugali. [dostęp 2014-12-23].
  3. The Congo Cookbook – Nshima. [dostęp 2014-12-23].
  4. Viviana Carballo: Havana Salsa: Stories and Recipes.. Simon & Schuster: 2006, s. 177. ISBN 978-0-7432-8516-2.
  5. Food and Identity in the Caribbean, red. Hanna Garth, A&C Black 2013, s. 83.
  6. Jessica B. Harris, Sky Juice and Flying Fish: Tastes Of A Continent, Simon & Schuster 2010.
  7. Encyclopedia of the African Diaspora: Origins, Experiences, and Culture, red. Carole Boyce Davies, ABC-Clio 2008, tom 1, s. 147.
  8. Abia W.A., Numfor F.A., Wanji S. and Tcheuntue F. Energy and nutrient contents of “waterfufu and eru”. „African Journal of Food Science”, s. 016–019, 2007. (ang.). 

Bibliografia

  • Steven Salm: Culture and Customs of Ghana.. Greenwood Publishing Group: 2012, s. 108. ISBN 978-0-313-32050-7.
  • Kwaku Sakyi-Addo: Ghana’s cooks take to fast fufu. [w:] BBC, Accra [on-line]. news.bbc.co.uk, 29 May 2006. [dostęp 2014-12-24]. (ang.).
  • Fufu. [w:] Smakalajzyt > Ciasta na Święta [on-line]. smakalajzyt.pl. [dostęp 2014-12-24].
  • How many calories are in Golden Tropics Cocoyam Fufu Flour. [w:] SlimKicker [on-line]. www.slimkicker.com. [dostęp 2014-12-24]. (ang.).