Goraj (gmina)

Goraj
gmina miejsko-wiejska
Ilustracja
Urząd Miasta i Gminy Goraj
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

lubelskie

Powiat

biłgorajski

TERC

0602063

Siedziba

Goraj

Burmistrz

Antoni Łukasik (2014)

Powierzchnia

67,87 km²

Populacja (30.06.2016)
• liczba ludności


4180[1]

• gęstość

61,6 os./km²

Nr kierunkowy

84

Kod pocztowy

23-450

Tablice rejestracyjne

LBL

Adres urzędu:
ul. Bednarska 1
23-450 Goraj
Szczegółowy podział administracyjny
Plan gminy Goraj
Liczba sołectw

12[2][3]

Liczba miejscowości

15[3]

Położenie na mapie województwa
Położenie na mapie województwa
50°43′00″N 22°39′00″E/50,716667 22,650000
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Goraj – gmina miejsko-wiejska w województwie lubelskim, w północnej części powiatu biłgorajskiego.

Siedziba gminy to miasto Goraj.

Według danych z 31 grudnia 2006 gminę zamieszkiwały 4442 osoby.

Nadanie 1 stycznia 2021 praw miejskich Gorajowi, zmieniło typ gminy z wiejskiej na miejsko-wiejską[4].

Historia

Gmina Goraj powstała 13 stycznia 1870[5] w powiecie zamojskim w guberni lubelskiej w związku z utratą praw miejskich przez miasto Goraj i przekształceniu go w wiejską gminę Goraj w granicach dotychczasowego miasta, z dołączeniem kilku wsi ze znoszonej gminy Abramów[6]. Gmina Goraj obejmowała miejscowości Andrzejówka, Bononia, Goraj, Hosznia Ordynacka, Majdan Abramowski, Radzięcin, Średniówka, Zagrody i Zastawie[7].

Po podziale powiatu zamojskiego spowodowanym utworzeniem guberni chełmskiej w 1912 gmina Goraj znalazła się w powiecie krasnostawskim, z czego miejscowa ludność była niezadowolona; w budżecie gminy z 1914 przewidziano wydatek na spowodowanie przyłączenia gminy do powiatu janowskiego[8]. Podczas okupacji austriackiej uchylono zmiany spowodowane utworzeniem guberni chełmskiej[9].

W 1919 gmina wraz z całym powiatem zamojskim weszła w skład woj. lubelskiego. Na skutek długotrwałych zabiegów mieszkańców[10] 1 stycznia 1923 gminę przyłączono do powiatu biłgorajskiego[11]. W okresie międzywojennym gmina dzieliła się na gromady Goraj, Hosznia Ordynacka, Jędrzejówka, Radzięcin, Średniówka, Wólka Abramowska i Zagrody[12].

1 kwietnia 1930 gmina Goraj została zniesiona, a jej obszar włączony do gminy Frampol[13]. Rozporządzenie to nie zostało wprowadzone w życie i zostało uchylone z dniem 29 lipca 1939[14].

Po II wojnie światowej gmina Goraj zachowała dotychczasową przynależność administracyjną, z tym że uwzględniano w jej granicach gromadę Średniówka. 29 października 1944 gmina liczyła sześć gromad (Goraj, Hosznia Ordynacka, Jędrzejówka, Radzięcin, Wólka Abramowska i Zagrody), a 1 lipca 1952 roku – 11 gromad[15].

Gmina Goraj została zniesiona 29 września 1954 wskutek reformy administracyjnej wprowadzającej gromady w miejsce gmin[16]. W toku tej samej reformy administracyjnej dokonano zmian terytorialnych między powiatem krasnostawskim a biłgorajskim związanych z terenem byłej gminy Goraj: z biłgorajskiego do krasnostawskiego wyłączono wieś Zagrody, a z krasnostawskiego do biłgorajskiego przyłączono wieś Gilów[17]. Tereny zniesionej gminy Goraj objęły gromady Goraj, Hosznia Ordynacka, Jędrzejówka i Teodorówka, a dawną gromadę Radzięcin zgodnie z zabiegami mieszkańców włączono do nowej gromady Frampol[18]. W zgodzie z ogólną tendencją likwidacji najmniejszych gromad w 1958 włączono gromadę Hosznia Ordynacka do gromady Goraj, a gromadę Jędrzejówka do gromady Teodorówka[19].

Gmina Goraj została przywrócona wraz z kolejną reformą administracyjną 1 stycznia 1973[20]. W porównaniu ze stanem z 1954 gmina została powiększona o wieś Gilów, natomiast wsie Radzięcin, Kolonia Helenowska, Kolonia Radzięcin, Kolonia Stanisławowska, Kolonia Zagródki i Kolonia Żelebsko znalazły się w gminie Frampol. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie zamojskim. Od 1999 gmina należy ponownie do powiatu biłgorajskiego w woj. lubelskim.

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002[21] gmina Goraj ma obszar 67,63 km², w tym:

  • użytki rolne: 76%
  • użytki leśne: 19%

Gmina stanowi 4,03% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 30 czerwca 2004[22]:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
Jednostka osób % osób % osób %
Populacja 4462 100 2224 49,8 2238 50,2
Gęstość zaludnienia
[mieszk./km²]
66 32,9 33,1
  • Piramida wieku mieszkańców gminy Goraj w 2014 roku[1].


Sołectwa

Abramów, Bononia, Gilów, Hosznia Abramowska, Hosznia Ordynacka, Jędrzejówka, Kondraty, Majdan Abramowski, Średniówka, Wólka Abramowska, Zagrody, Zastawie[2]

Sąsiednie gminy

Chrzanów, Dzwola, Frampol, Radecznica, Turobin

Przypisy

  1. a b Gmina Goraj w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-14] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. a b Strona gminy,sołectwa
  3. a b Urząd Statystyczny w Lublinie
  4. (Dz.U. z 2020 r. poz. 1332) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 lipca 2020 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta, zmiany nazwy gminy oraz siedziby władz gminy
  5. 1 stycznia 1870 według kalendarza juliańskiego.
  6. Postanowienie z 19 (31) grudnia 1869, ogłoszone 1 (13) stycznia 1870 (Dziennik Praw, rok 1869, tom 69, nr 239, s. 465).
  7. Zenon Łukasz Baranowski (red.) Dzieje Goraja, Gminny Ośrodek Kultury w Goraju, Lublin 2010, s. 156.
  8. Z.Baranowski Dzieje Goraja, s. 164.
  9. Władysław Ćwik, Jerzy Reder Lubelszczyzna. Dzieje rozwoju terytorialnego, podziałów administracyjnych i ustroju władz, Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1977, s. 116.
  10. Dorota Skakuj Zarys dziejów powiatu biłgorajskiego w latach 1867–1939, Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju, Biłgoraj 2005, s. 135.
  11. Dz.U. z 1922 r. nr 77, poz. 695.
  12. Z.Baranowski Dzieje Goraja, s. 221.
  13. Dz.U. z 1930 r. nr 23, poz. 215.
  14. Dz.U. z 1939 r. nr 66, poz. 449.
  15. Wykaz gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1 VII 1952 r., GUS, Warszawa.
  16. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191.
  17. W. Ćwik, J. Reder Lubelszczyzna..., s. 160–161, 168–169.
  18. Z. Baranowski Dzieje Goraja, s. 284.
  19. Z.Baranowski Dzieje Goraja, s. 285.
  20. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312.
  21. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  22. Baza demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
  • p
  • d
  • e
Gmina Goraj
Miasto
Część miasta
  • Folwarki
Wsie
Części wsi
  • Abramów-Kolonia
  • Choszańska Górka
  • Dół (Hosznia Abramowska)
  • Dół (Majdan Abramowski)
  • Goraj Poduchowny
  • Góra (Hosznia Abramowska)
  • Góra (Hosznia Ordynacka)
  • Góra (Jędrzejówka)
  • Górki
  • Gródki Pierwsze
  • Hosznia Ordynacka (Kondraty)
  • Kamionka
  • Kąty
  • Krzakowa Górka
  • Łupinka
  • Majdanek (Bononia)
  • Majdanek (Wólka Abramowska)
  • Majdanek (Zastawie)
  • Morgi
  • Niwa
  • Nizy
  • Odnoga
  • Okrąglak
  • Opacz (Jędrzejówka)
  • Opacz (Średniówka)
  • Podkrzacze
  • Pólko
  • Przedmieście
  • Przy Gościńcu
  • Resztówka
  • Smylowska Góra
  • Stara Wieś (Kondraty)
  • Stara Wieś (Zagrody)
  • Szeroka Górka
  • Średnia Górka
  • Świniarki
  • Usłonie (Jędrzejówka)
  • Usłonie (Średniówka)
  • Wasilowska Góra
  • Wilcza Kolonia
  • Zagrody-Kolonia
  • Zakarczmie
  • Zawygonie
Kolonia wsi
  • Średniówka-Kolonia

Herb gminy Goraj

  • p
  • d
  • e
Miasta
Gminy miejskie
Gminy miejsko-wiejskie
  • Frampol
  • Goraj
  • Józefów
  • Tarnogród
  • Turobin
Gminy wiejskie
  • Aleksandrów
  • Biłgoraj
  • Biszcza
  • Księżpol
  • Łukowa
  • Obsza
  • Potok Górny
  • Tereszpol

Herb powiatu biłgorajskiego

  • p
  • d
  • e
Powiat zamojski (1867–1975)
Przynależność wojewódzka
Miasta
Gminy wiejskie
(1867–1954 i 1973–75)
  • Abramów (do 1870)
  • Adamów (od 1973)
  • Bełżec (← 1940–44 →)
  • Białobrzegi (do 1877)
  • Cieszanów (← 1940–44 )
  • Frampol (1870–1922 )
  • Goraj (1870–1922 )
  • Jarczów (← 1940–44 →)
  • Kąty (do 1868)
  • Komarów (← 1940–44 →)
  • Kotlice (← 1940–44 →)
  • Krasnobród (do 1877 i od 1900)
  • Krynice (← 1940–44 →)
  • Lipsko (do 187?)
  • Lipsko (← 1940–44 )
  • Łabunie
  • Łaszczów (← 1940–44 →)
  • Majdan Górny (← 1940–44 →)
  • Majdan Sopocki (← 1940–44 →)
  • Mokre (187?-1973)
  • Narol Miasto (← 1940–44 )
  • Nielisz (od 1874)
  • Nowa Osada (Zamość) (do 1954)
  • Pasieki (← 1940–44 →)
  • Płazów (← 1940–44 )
  • Podklasztor (1877–1900)
  • Rachanie (← 1940–44 →)
  • Radecznica
  • Ruskie Piaski (do 1874)
  • Skierbieszów
  • Stary Zamość
  • Suchowola (do 1954)
  • Sitno (od 1973)
  • Sułów (od 1874)
  • Szczebrzeszyn (od 1973)
  • Tarnawatka (← 1940–44 →)
  • Tereszpol (do 1954)
  • Tworyczów (do 1874)
  • Tyszowce (← 1940–44 →)
  • Wysokie (Zamojskie) (od 187?)
  • Zamość (od 1974)
  • Zawada (od 1973)
  • Zwierzyniec
Gromady
(1954–72)
  • Białobrzegi (1954–61)
  • Bodaczów (1954–68)
  • Bondyrz (1954–68)
  • Brody Małe (1954–68)
  • Chomęciska Małe (1954–59)
  • Czarnystok (1954–57 → i ← 1959)
  • Czołki (1954–59)
  • Dębowiec (1954–72)
  • Gorajec-Stara Wieś (1954–72)
  • Gruszka Mała (1954–59)
  • Horyszów (1954–61)
  • Hucisko (1954–59)
  • Iłowiec (1954–61)
  • Jarosławiec (1954–59)
  • Kaczorki (1954–58)
  • Kalinowice (1954–72)
  • Kalinówka (1954–68)
  • Kotlice (← 1958–68)
  • Krasnobród (1954–72)
  • Krzak (1963–72)
  • Lipina Stara (1954–61)
  • Lipsko (1954–72)
  • Łabunie (1954–72)
  • Łabuńki (1954–59)
  • Majdan Wielki (← 1959)
  • Michalów (1954–68)
  • Mokre (1954–72)
  • Niedzieliska (1954–59)
  • Nielisz (1954–72)
  • Niewirków (← 1958–72)
  • Obrocz (1954–58)
  • Potoczek (1954–59)
  • Potoczek (1962–72)
  • Rachodoszcze (1954–61)
  • Radecznica (1954–72)
  • Ruskie Piaski (1954–63)
  • Ruszów (1954–58)
  • Sąsiadka (1954–68)
  • Sitaniec (1954–68)
  • Sitno (1954–72)
  • Skierbieszów (1954–72)
  • Stanisławka (1954–59)
  • Stary Zamość (1954–72)
  • Staw Noakowski (1954–72)
  • Suchowola (1954–72)
  • Sułów (1954–72)
  • Szczebrzeszyn (1969–72)
  • Tereszpol-Kukiełki (1954 )
  • Tereszpol-Zaorenda (1954 )
  • Topólcza (1954–59)
  • Tworyczów (1954–59)
  • Udrycze (1954–59)
  • Wirkowice (1954–56 )
  • Wysokie (1954–72)
  • Zaburze (1954–59)
  • Zakłodzie (1954–59)
  • Zarzecze (1954–59)
  • Zawada (1954–72)
  • Zwierzyniec (1954–72)
  1. oprócz gmin Frampol, Goraj i Nielisz, oraz części gmin Mokre, Radecznica, Sułów, Stary Zamość, Tereszpol i Zamość (pozostały w gub. lubelskiej)
  • p
  • d
  • e
Powiat biłgorajski (1867–1975)
Przynależność wojewódzka
Miasta
Gminy wiejskie
(1867–1954 i 1973–75)
  • Aleksandrów (1867–1954)
  • Babice (1867–1954)
  • Bi(e)łgoraj (1867–1874)
  • Biłgoraj (od 1973)
  • Biszcza (1867–1954 i od 1973)
  • Cieplice (1940–44[B])
  • Dzików Stary ( 1940–44 )
  • Frampol ( 1923–1954 i od 1973)
  • Goraj ( od 1923–30, 1939–54 i od 1973)
  • Harasiuki (od 1973)
  • Huta Krzeszowska (1867–1954)
  • Józefów (od 1973)
  • Kocudza (1867–1954)
  • Krzeszów (1867–1954)
  • Kuryłówka ( 1940–44 )
  • Księżpol (Kniaźpol) (1867–1954 i od 1973)
  • Lipiny (1867–1874)
  • Łukowa (1867–1954 i od 1973)
  • Majdan Sopocki (1867–1923 →)
  • Obsza (od 1973)
  • Potok (Górny) (1874–1954 i od 1973)
  • Puszcza Solska (1874–1954)
  • Radecznica ( 1940–44 )
  • Sól (1867–1954)
  • Tarnogród (1870–1915 i 1919–54)
  • Tarnogród (od 1973)
  • Tereszpol ( 1940–44 i od 1973)
  • Wola Różaniecka (1867–1954)
  • Zwierzyniec ( 1940–44 )
Gromady
(1954–72)
  • Aleksandrów (1954–72)
  • Babice (1954–57)
  • Bidaczów Stary (1954–59)
  • Biłgoraj (1954–56)
  • Biłgoraj (1960–72)
  • Biszcza (1954–72)
  • Bukowa (1954–61)
  • Bukowina (1954–59)
  • Bystre (1954–55 )
  • Chmielek (1954–59)
  • Czarnystok ( 1958–59 )
  • Dąbrowica (1954–59)
  • Dzwola (1954–55 )
  • Frampol (1954–72)
  • Goraj (1954–72)
  • Górecko Stare (1954–59)
  • Gromada (1954–56)
  • Harasiuki (1954–72)
  • Hedwiżyn (1954–61)
  • Hosznia Ordynacka (1954–59)
  • Hucisko (1954–59)
  • Huta Plebańska / Huta Krzeszowska (1954–72)
  • Jędrzejówka (1954–61)
  • Józefów (1954–72)
  • Kocudza (1954–55 )
  • Korchów (1954–59)
  • Korytków Duży (1954–59)
  • Krzeszów (1954–55 )
  • Krzeszów Górny (1959–72)
  • Księżpol (1954–72)
  • Lipiny Dolne (1954–72)
  • Luchów Górny (1954–59)
  • Łukowa (1954–72)
  • Majdan Gromadzki (1956–59)
  • Majdan Nowy (1954–72)
  • Momoty Górne (1954–55 )
  • Nowa Wieś (1954–58)
  • Obsza (1954–72)
  • Podlesie (1956–59)
  • Potok Górny (1954–72)
  • Rakówka (1954–59)
  • Smólsko (1954–57)
  • Sól (1954–72)
  • Stanisławów (1954–59)
  • Szyszków (1954–61)
  • Tarnogród (1954–72)
  • Teodorówka (1954–72)
  • Tereszpol-Kukiełki ( 1955–57)
  • Tereszpol-Zaorenda ( 1955–72)
  • Wola Dereźniańska (1954–59)
  • Wola Różaniecka (1954–72)
  • Zamch (1954–59)
  1. oprócz gmin Aleksandrów, Kocudza i Tarnogród, oraz części gmin Huta Krzeszowska, Puszcza Solska i Sól (pozostały w gub. lubelskiej)
  2. twór przejściowy, utworzony z części powiatu jarosławskiego