Juwenalis

Ten artykuł dotyczy poety. Zobacz też: Juwenalis – imię.
Decimus Iunius Iuvenalis
Ilustracja
Średniowieczny wizerunek Juwenalisa
Zawód, zajęcie

poeta satyryczny

Multimedia w Wikimedia Commons
Teksty w Wikiźródłach
Cytaty w Wikicytatach

Decimus Iunius Iuvenalis, Juwenalis z Akwinu (60–130)[1]rzymski poeta satyryczny[2].

Życiorys

Dane biograficzne są skąpe i niepewne. Urodził się w Akwinie w regionie Lacjum. Był synem (rodzonym lub adoptowanym) bogatego wyzwoleńca[1]. Prawdopodobnie dysponował pewnym majątkiem, ale przez jakiś czas znajdował się w poważnych trudnościach finansowych. Wydaje się, że z tego względu szukał szczęścia w armii. Został oficerem za panowania Domicjana[1]. Nie doczekał się jednak awansu, co napełniło go rozgoryczeniem. Znalazł się na wygnaniu w Egipcie[1]. Powód banicji jest niejasny. Przypuszcza się, że mogło nim być zawarte w jednej z jego satyr stwierdzenie, że ulubieńcy dworu mają większy wpływ na awanse niż zasługi kandydata albo fakt, że obraził wpływowego aktora[1]. Prawdopodobnie poeta przed śmiercią wrócił do Rzymu[1].

Twórczość

Juwenalis jest autorem 16 satyr[1], jednak sławę przyniosły mu trafne powiedzenia. Np. łac. Panem et circenses (Chleba i igrzysk), Difficile est satiram non scribere (Trudno nie pisać satyry)[2], Mens sana in corpore sano (W zdrowym ciele zdrowy duch)[2], Jest szaleństwem i głupotą żyć jak żebrak, aby umrzeć bogatym człowiekiem. Twórczość poety była niedoceniana w starożytności, za to popularna w średniowieczu[2]. Jako pierwszy satyry Juwenalisa tłumaczył na język polski Felicjan Faleński[2]; poza nim również M. Bednorz, Mieczysław Brożek, Józef Korpanty i Jan Sękowski[3].

Przypisy

  1. a b c d e f g Luke Mastin: Ancient Rome – Juvenal. ancient-literature.com, 2009. [dostęp 2016-11-19]. (ang.).
  2. a b c d e Juwenalis, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2016-11-19] .
  3. Słownik pisarzy antycznych pod red. A. Świderkówny. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2001, s. 282.

Linki zewnętrzne

  • Juwenalis – dzieła w bibliotece Polona
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000399077077
  • VIAF: 83985148, 120144648591950629080, 248152742986327732193, 7945149544620900490003
  • LCCN: n79060985
  • GND: 118556126
  • NDL: 00514170
  • LIBRIS: rp356dp94pbbl36
  • BnF: 11909281d
  • SUDOC: 026943719
  • SBN: CFIV004507
  • NLA: 35256484
  • NKC: jn19981001529
  • BNE: XX1021924
  • NTA: 068845723
  • BIBSYS: 90071358
  • CiNii: DA02754636
  • Open Library: OL54913A
  • PLWABN: 9810699329005606
  • NUKAT: n96400997
  • J9U: 987007263495005171
  • PTBNP: 39230
  • CANTIC: a1995590x
  • LNB: 000229559
  • NSK: 000084536
  • BNA: 000068771
  • CONOR: 24197987
  • BNC: 000035932
  • ΕΒΕ: 217251
  • BLBNB: 000179828
  • KRNLK: KAC202255608
  • LIH: LNB:Tyv;=CT
  • RISM: people/30095446
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3918724
  • Britannica: biography/Juvenal
  • Treccani: decimo-giunio-giovenale
  • Universalis: juvenal
  • БРЭ: 4918468
  • NE.se: juvenalis
  • SNL: Juvenal
  • VLE: juvenalis
  • Catalana: 0035184
  • DSDE: Juvenal
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 29638