Komarów-Osada
wieś | |||
Kościół w Komarowie | |||
Państwo | Polska | ||
---|---|---|---|
Województwo | |||
Powiat | zamojski | ||
Gmina | Komarów-Osada | ||
Liczba ludności (2021) | |||
Strefa numeracyjna | 84 | ||
Kod pocztowy | 22-435[4] | ||
Tablice rejestracyjne | LZA | ||
SIMC | 0890726[5] | ||
Położenie na mapie gminy Komarów-Osada | |||
Położenie na mapie Polski | |||
Położenie na mapie województwa lubelskiego | |||
Położenie na mapie powiatu zamojskiego | |||
50°37′42″N 23°28′33″E/50,628333 23,475833[1] | |||
|
Komarów-Osada – wieś (dawne miasto) w Polsce, położona w województwie lubelskim, w powiecie zamojskim, w gminie Komarów-Osada[6][5].
Komarów uzyskał lokację miejską w 1748 roku, zdegradowany w 1869 roku[7]. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Komarów-Osada. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.
Miejscowość jest sołectwem, siedzibą gminy Komarów-Osada[8]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 899 mieszkańców[9].
Wieś jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii Trójcy Przenajświętszej w Komarowie-Osadzie[10].
Części wsi
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0890732 | Borowinka | część wsi |
0890749 | Kątek | część wsi |
0890755 | Podgórze | część wsi |
0890761 | Przedmieście | część wsi |
0890778 | Przymiarki | część wsi |
Geografia
Zarówno Komarów-Osada, jak i gmina Komarów-Osada leżą na pograniczu trzech krain geograficznych: Grzędy Sokalskiej, Kotliny Hrubieszowskiej i Padołu Zamojskiego. Sama miejscowość jest też niejako granicą między pierwszą z nich – pagórkowatą i pozostałymi – płaskimi. W pobliżu Komarowa przepływa rzeka Sieniocha – dopływ Huczwy, do której uchodzi wiele drobnych cieków wodnych.
Klimat można określić jako umiarkowany ciepły przejściowy z cechami kontynentalnego. Lata są dość gorące, a zimy mroźne. Opady wynoszą ok. 600 mm rocznie.
Gospodarka
W okresie PRL-u funkcjonowały tu niewielkie zakłady przemysłowe, takie jak mleczarnia lub filia Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego w Świdniku. Obecnie jest to wieś o charakterze typowo rolniczym, działają tu też małe firmy usługowe (sklepy, apteki).
W okolicy Komarowa-Osady odkryto w latach 70. XX wieku złoża gazu ziemnego. Obszar gminy znajduje się na terenie Lubelskiego Zagłębia Węglowego.
Historia
13 stycznia 1870 r. pozbawiono Komarów praw miejskich[11].
W XX stuleciu w okolicach Komarowa rozegrały się dwie duże bitwy. Pierwsza z nich, w okresie I wojny światowej, rozegrała się od 23 sierpnia do 1 września 1914 r., kiedy wojska austro-węgierskie pokonały armię rosyjską.
- Osobne artykuły: Bitwa pod Komarowem w roku 1914 i Bitwa pod Komarowem w wojnie polsko-bolszewickiej.
Druga natomiast to słynna zwycięska bitwa w sierpniu 1920 r. pomiędzy wojskami polskimi pod dowództwem Juliusza Rómmla a bolszewicką I Armią Konną Siemiona Budionnego
W okresie międzywojennym Komarów pełnił rolę siedziby gminy (w ówczesnym powiecie tomaszowskim) o obszarze 10,166 km² mającej ludności 12 892 osób.
Podczas okupacji hitlerowskiej osada była dwukrotnie (14 grudnia 1942 i 17 stycznia 1943 r.) pacyfikowana. W obu łącznie zginęło 51 osób, w tym 16 kobiet i 3 dzieci. Spłonęło kilka zabudowań. Komarów został wysiedlony przez Niemców w grudniu 1942 r. Ludność polską wywieziono do obozu w Zamościu, zaś w jej miejsce przywieziono Niemców z Besarabii i Chorwacji.
W latach 1904–1911 wybudowano tu neogotycki kościół pw. Świętej Trójcy według projektu Kazimierza Skórewicza.
- Zobacz też: Miejscowości w Polsce pozbawione praw miejskich.
Z Komarowa-Osady pochodzą dwaj dowódcy Armii Krajowej, majorowie Zenon Jachymek ps. „Wiktor” i Hieronim Białowolski. Walczyli oni zarówno z niemieckim okupantem, jak i UPA po 1944 roku. Major Jachymek był po wojnie skazany przez władze komunistyczne na karę śmierci, został zwolniony w 1956 roku, po dojściu do władzy Władysława Gomułki.
Getto w Komarowie-Osadzie
W czasie okupacji niemieckiej, w pierwszej połowie 1942 roku utworzono tu getto, zlikwidowane 10 listopada 1942 roku. Przebywała w nim ludność żydowska m.in. z Łodzi, Włocławka, Sierpca i Zamościa (400 osób) oraz ponad 700 Żydów z Czechosłowacji, ogółem ok. 2500 osób. 23 maja 1942 roku wysłano z getta transport Żydów do ośrodka zagłady w Bełżcu, w październiku 1942 roku część ludności rozstrzelano. W czasie likwidacji getta pozostałych mieszkańców wywieziono do ośrodka zagłady w Bełżcu[12].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 56587
- ↑ Wieś Komarów-Osada w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-11-09] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-11-09] .
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 493 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2016-02-29].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 40-41.
- ↑ Strona gminy, sołectwa [dostęp 2023-11-15]
- ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-08-30].
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- ↑ Postanowienie z 19 (31) grudnia 1869, ogłoszone 1 (13 stycznia) 1870 (Dziennik Praw, rok 1869, tom 69, nr 239, s. 471)
- ↑ Obozy hitlerowskie na ziemiach polskich 1939-1945. Informator encyklopedyczny, Warszawa 1979, s. 239.
- p
- d
- e
Wsie |
|
---|---|
Kolonie |
|
Integralne części wsi |
|
- p
- d
- e
- Siedziba powiatu – Tomaszów (Lubelski)
Przynależność wojewódzka |
|
---|---|
Miasta |
|
Gminy wiejskie (1867–1954 i 1973–1975) |
|
Gromady (1954–72) |
|
- p
- d
- e
|
- p
- d
- e
Legenda: (1) w nawiasach podano okres praw miejskich; (2) wytłuszczono miasta trwale restytuowane; (3) tekstem prostym opisano miasta nierestytuowane, miasta restytuowane przejściowo (ponownie zdegradowane) oraz miasta niesamodzielne, włączone do innych miast (wyjątek: miasta połączone na równych prawach, które wytłuszczono); (4) gwiazdki odnoszą się do terytorialnych zmian administracyjnych: (*) – miasto restytuowane połączone z innym miastem (**) – miasto restytuowane włączone do innego miasta (***) – miasto nierestytuowane włączone do innego miasta (****) – miasto nierestytuowane włączone do innej wsi; (5) (#) – miasto zdegradowane w ramach korekty reformy (w 1883 i 1888); (6) zastosowane nazewnictwo oddaje formy obecne, mogące się różnić od nazw/pisowni historycznych.
|
Źródła: Ukaz do rządzącego senatu z 1 (13) czerwca 1869, ogłoszony 1 (13 lipca) 1869. Listy miast poddanych do degradacji wydano w 20 postanowieniach między 29 października 1869 a 12 listopada 1870. Weszły one w życie: 13 stycznia 1870, 31 maja 1870, 28 sierpnia 1870, 13 października 1870 oraz 1 lutego 1871 (Stawiski).