Macica

Ten artykuł od 2007-12 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Macica

Uterus

Przekrój czołowy przez macicę

Przekrój strzałkowy przez układ rozrodczy.

Legenda:

1. Więzadło obłe macicy
2. Macica
3. Jama macicy
4. Jelitowa powierzchnia macicy
5. Powierzchnia pęcherzowa
6. Dno macicy
7. Trzon macicy
8. Fałdy pierzaste kanału szyjki macicy
9. Kanał szyjki
10. Warga tylna
11. Ujście zewnętrzne macicy
12. Cieśń macicy
13. Nadpochwowa część szyjki macicy
14. Pochwowa część szyjki macicy
15. Warga przednia
16. Szyjka macicy

Narządy

Żeński układ płciowy

Tętnice

tt. jajowodowa, tt. maciczna, gałęzie spiralne t. macicznej

Żyły

żż. maciczne

Prekursor

przewody Müllera

Multimedia w Wikimedia Commons

Macica (łac. uterus) – narząd żeńskiego układu rozrodczego, w którym zachodzi rozwój embrionalny kręgowców lub odcinek dróg rodnych bezkręgowców, w którym gromadzone są jaja przechodzące wstępny rozwój.

Bezkręgowce

Odcinek dróg rodnych samicy, w którym zostają zgromadzone jaja i przechodzą bruzdkowanie. U widłonogów w macicy jaja są zaopatrywane w żółtko. U niektórych wirków i nicieni formowane są tu osłonki lub torebki jajowe. U przywr i tasiemców macica jest magazynem jaj, które przesuwając się w niej stopniowo dojrzewają. U niektórych tasiemców macica nie ma ujścia i w niej ostatecznie gromadzą się wszystkie jaja. W związku z tym jest ona bardzo obszerna i stanowi większą część dojrzałego członu tasiemca. Jaja zostają wydalone wtedy razem z całym członem.

Kręgowce

Odcinek leżący między jajowodami (oviductus) i pochwą (vagina). Nie jest pewne, czy macice różnych kręgowców są narządami homologicznymi.

U kręgowców niższych trudno jest zlokalizować macicę, jest ona odcinkiem przewodów Müllera. U torbaczy i łożyskowców przewody te wyraźnie różnicują się na kolejne odcinki dróg rodnych w tym macicę. U niektórych ssaków (w tym mrówników) spotykamy tzw. macicę podwójną (uterus duplex). Zrośnięcie macicy prawej i lewej przed ujściem pochwy występuje u niektórych gryzoni i drapieżnych – jest ona określana mianem macicy dwudzielnej (uterus bipartitus). U kopytnych i małpiatek występuje tzw. macica dwurożna (uterus bicornis), czyli macica (prawa i lewa) zrośnięta na dłuższym odcinku. Spośród zwierząt domowych mięsożerne, przeżuwacze i świnie mają macicę dwurożną przegrodową z przegrodą zwaną żaglem macicy, konie natomiast wyróżnia macica dwurożna bezprzegrodowa^[1]. U leniwców, pancerników i antropoidów macica jest pojedyncza (uterus simplex) czyli prawa i lewa uległa całkowitemu zrośnięciu.

U kręgowców żyworodnych macica jest silnie umięśniona i rozciągliwa, w jej błonie następuje zagnieżdżanie (Implantacja (fizjologia)) i rozwój zarodka. Macica stanowi ochronę dla zarodka i pośredniczy w przekazywaniu substancji odżywczych i oddechowych (łożysko). Jej skurcze są głównym czynnikiem wydalającym płód z organizmu matki (poród).

Człowiek

Osobny artykuł: Macica człowieka.

Prawidłowa macica kobiety składa się z trzech części:

trzon macicy (corpus uteri) pokryty od zewnątrz otrzewną
cieśń macicy (isthmus uteri) jest miejscem przejścia trzonu macicy w jej szyjkę
szyjka macicy (cervix uteri) składająca się z części nadpochwowej i pochwowej

Galeria

Układ rozrodczy (żeński)
Rycina przedstawiająca macicę z podręcznika do anatomii Graya
Ukrwienie tętnicze macicy
Ukrwienie żylno-tętnicze macicy

Zobacz też

Zobacz hasło macica w Wikisłowniku

Przypisy

↑ Helena Przespolewska, Henryk Kobryń, Tomasz Szara & Bartłomiej J. Bartyzel: Podstawy anatomii zwierząt domowych. Warszawa: PWN, 2014, s. 117. ISBN 978-83-62815-22-7.