Prezbiterium

Ten artykuł dotyczy architektury sakralnej. Zobacz też: prezbiterium jako kolegium.
Rzut kościoła – prezbiterium oznaczono różowym kwadratem
Prezbiterium w kościele Matki Bożej Różańcowej w Radomierzu
Prezbiterium w kościele św. Jakuba w Dülmen
Zobacz multimedia związane z tematem: Prezbiterium
Zobacz hasło prezbiterium w Wikisłowniku

Prezbiterium, dawniej: chór kapłański – przestrzeń kościoła przeznaczona dla duchowieństwa oraz służby liturgicznej (m.in. ministrantów). Zwykle jest wydzielone od reszty świątyni podwyższeniem, balaskami lub łukiem tęczowym i wyodrębnia się wizualnie z bryły kościoła. Nazwa pochodzi od słowa prezbiter (ksiądz).

Przed Soborem Trydenckim było skierowane na wschód i zamknięte apsydą lub prostą ścianą. Jego układ mógł być wzbogacony obejściem, apsydiolami i wieńcem kaplic.

Centralne miejsce w prezbiterium zajmuje ołtarz, na którym jest sprawowana liturgia eucharystyczna. Ponadto kluczowymi miejscami są: umieszczona nieco z boku ambona, miejsce przewodniczenia (krzesło celebransa lub katedra biskupa) oraz tabernakulum, które może też znajdować się w wydzielonej kaplicy Najświętszego Sakramentu, w innej części kościoła. Oprócz tego w prezbiterium znajdują się stalle lub ławki dla duchowieństwa i służby liturgicznej oraz kredencja (miejsce, gdzie przygotowuje się naczynia liturgiczne i dary ofiarne do celebracji).

Bibliografia

  • Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, s. 129. ISBN 83-85001-89-1.
Kontrola autorytatywna (część budynku):
  • LCCN: sh87004942
  • BNCF: 55650
  • NKC: ph1031295
  • J9U: 987007544073005171
  • PWN: 4009654
  • Britannica: topic/presbytery-cathedral-architecture
  • Universalis: chancel