Sport w Toruniu
Sport w Toruniu – obiekty sportowe i rekreacyjne oraz kluby sportowe istniejące w Toruniu.
Olimpijczycy
| Ta sekcja od 2024-02 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w sekcji mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji. |
Rok | Klub | Sportowiec | Dyscyplina | Olimpiada | Medal |
---|---|---|---|---|---|
1948 | KS Pomorzanin | Melania Sinoracka | lekka atletyka | Londyn | |
1952 | KS Pomorzanin | Tadeusz Tulidziński | hokej na trawie | Helsinki | |
1960 | AZS | Ryszard Olszewski | koszykówka | Rzym | |
1964 | KS Pomorzanin | Józef Stefaniak Józef Wiśniewski Andrzej Żurawski | hokej na lodzie | Innsbruck | |
1972 | KS Pomorzanin | Ludwik Czachowski | hokej na lodzie | Sapporo | |
1988 | Agromel | Andrzej Mierzejewski | kolarstwo szosowe | Seul | |
1992 | AZS | Piotr Bujnarowski | wioślarstwo | Barcelona | |
1996 | AZS | Piotr Bujnarowski | wioślarstwo | Atlanta | |
2000 | KS Pomorzanin | Tomasz Szmidt | hokej na trawie | Sydney | |
2000 | AZS | Sławomir Kruszkowski | wioślarstwo | Sydney | |
2004 | AZS | Sławomir Kruszkowski Michał Stawowski Daniel Trojanowski | wioślarstwo | Ateny | |
2008 | AZS | Łukasz Pawłowski | wioślarstwo | Pekin | |
2008 | AZS | Sławomir Kruszkowski Michał Stawowski | wioślarstwo | Pekin | |
2012 | AZS | Michał Słoma | wioślarstwo | Londyn | |
2016 | AZS | Mirosław Ziętarski Robert Fuchs | wioślarstwo | Rio de Janeiro | |
2016 | Pacific | Michał Gołaś Michał Kwiatkowski Edyta Jasińska Natalia Rutkowska | kolarstwo | Rio de Janeiro | |
2018 | MKS Axel | Natalia Kaliszek Maksym Spodyriew | łyżwiarstwo figurowe | Pjongczang | |
2021[1] | AZS | Katarzyna Zillmann | wioślarstwo | Tokio | |
2021[2] | UKŻ Wiking Toruń | Jolanta Ogar-Hill | żeglarstwo | Tokio |
Rok | Klub | Sportowiec | Dyscyplina | Olimpiada | Medal |
---|---|---|---|---|---|
1976 | KS Pomorzanin Marymont Warszawa | Teresa Weyna Piotr Bojańczyk | łyżwiarstwo figurowe | Innsbruck | |
2016 | Budowlani Toruń AZS Poznań | Hanna Łyczbińska | szermierka | Rio de Janeiro |
Kalendarium
W Królestwie Prus / Cesarstwie Niemieckim (1815-1920)
- 1894 – utworzono jedną z pierwszych organizacji sportowych w Toruniu: regionalny oddział Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”[potrzebny przypis]
- po 1900 – przy obecnej ul. Moniuszki wybudowano Plac Turniejowy[potrzebny przypis]
- 22 maja 1909 – założono pierwszy w Toruniu klub piłkarski: Sport Verein Thorn[3]
- 1909 – przy seminarium ewangelickim powstał piłkarski klub Seminar SC Eintracht Thorn[4]
- 1909 – przy seminarium katolickim powstał piłkarski klub Seminar FC 1909 Thorn[5]
- 25 września 1910 – powstał wielosekcyjny klub SC Vistula Thorn[6]
- 1910 – powstał klub piłkarski 61 Pułku Piechoty SpVgg von Marwitz Thorn[7]
- 1912 – powstał klub piłkarski FV Hohenzollern Thorn[8]
- po 1914 – zbudowano Stadion Miejski przy ul. Sportowej w Toruniu[potrzebny przypis]
Okres międzywojenny (1920-1939)
- 16 sierpnia 1921 – powstało Wojskowe Koło Sportowe, które w 1922 roku przekształcono w Wojskowy Klub Sportowy Toruń a następnie w WKS Gryf Toruń[potrzebny przypis]
- 10 sierpnia 1922 – założono wielosekcyjny klub TKS Toruń[potrzebny przypis]
- między sierpniem a wrześniem 1923 – na Stadionie Miejskim przy ul. Sportowej zbudowano drewnianą trybunę[potrzebny przypis]
- 17 sierpnia 1924 – otwarto stadion wojskowy DOK VIII przy ul. Broniewskiego[potrzebny przypis]
- 3 kwietnia 1927 – w Toruniu padła pierwsza bramka w historii polskiej ligi piłkarskiej – w pierwszej kolejce najwcześniej (godz. 15) rozpoczęły się mecze TKS Toruń : Polonia Warszawa i Klub Turystów Łódź : ŁKS Łódź, ale to w Toruniu już w 6 minucie Paweł Gumowski zdobył gola dla TKS[9][10]
- 15 lipca 1928 – pływaczka TKS Toruń Gertruda Skowrońska jako pierwsza Polka przepłynęła Zatokę Gdańską (na trasie Gdynia-Hel)[potrzebny przypis]
- 1929 – przebudowano plac Turniejowy przy ul. Moniuszki na korty tenisowe[potrzebny przypis]
- 23-24 września 1933 – w Toruniu odbyły się Mistrzostwa Polski w koszykówce mężczyzn (bez udziału toruńskich drużyn)[potrzebny przypis]
- 1934 – rozbudowano baseny garnizonowe przy ul. Kujawskiej o plażę, brodzik oraz mały ogródek jordanowski[potrzebny przypis]
- 1935 – założono Aeroklub Pomorski[potrzebny przypis]
- 1935 – założono KS Pomorzanin Toruń[potrzebny przypis]
- 1937 – wybudowano wieżę spadochronową[potrzebny przypis]
- 23 lipca 1937 – na zawodach lekkoatletycznych w Toruniu Stanisława Walasiewicz w biegu na 50m. osiąga wynik 6,4 s. Jest to wyrównanie ówczesnego rekordu Polski i świata (obu należących do niej).[potrzebny przypis]
II wojna światowa (1939-1945)
- 7 maja 1940 – założono klub piłkarski SV Thorn[potrzebny przypis]
- 1941 – powstał klub piłkarski Post-SG Thorn[potrzebny przypis]
Polska Rzeczpospolita Ludowa (1945-1989)
- styczeń 1946 – powołano do życia Akademicki Związek Sportowy UMK[potrzebny przypis]
- 1950 – na torze przy ulicy Broniewskiego odbyły się pierwsze po wojnie zawody motocyklowe[potrzebny przypis]
- 1953 – podjęto decyzję o budowie w Toruniu sztucznego lodowiska[potrzebny przypis]
- 1956 – otwarto korty tenisowe Klubu Sportowego „Start – Wisła”[potrzebny przypis]
- 20 października 1957 – otwarto przebudowany stadion przy ulicy Broniewskiego, któremu nadano imię Zbigniewa Raniszewskiego[potrzebny przypis]
- 1960 – otwarto lodowisko Tor-Tor im. Józefa Stogowskiego[potrzebny przypis]
- 1961 – otwarto Stadion Miejski im. Grzegorza Duneckiego[potrzebny przypis]
- 21 lutego 1962 – założono Klub Sportowy „Apator”[potrzebny przypis]
- 1970 – Stadion Miejski przy ul. Sportowej w Toruniu został rozebrany[potrzebny przypis]
- 1970 – zlikwidowano klub Gryf Toruń, który został wchłonięty przez ZKS Elanę Toruń[potrzebny przypis]
- 1973 – otwarto letnie kąpielisko „Wodnik”[potrzebny przypis]
- 1975 – halę Toruńskiej Fabryki Budowy Urządzeń Przemysłu Nieorganicznego przebudowano na halę „Olimpijczyk”[potrzebny przypis]
- 6 lipca 1980 – w Toruniu odbył się finał Mistrzostw Polski juniorów w piłce nożnej, wygrany przez Polonia Bydgoszcz[potrzebny przypis]
- 1985 – otwarto Halę sportowo-widowiskową SP 28[potrzebny przypis]
- 1986 – zadaszono lodowisko Tor-Tor im. Józefa Stogowskiego[potrzebny przypis]
- 1987 – otwarto basen Zakładów Włókien Sztucznych „Elana”[potrzebny przypis]
Po 1989 roku
- 1994 – stadion żużlowy otrzymał imię Mariana Rosego[potrzebny przypis]
- 5 listopada 1996 – Rada Miasta Torunia podjęta decyzję o utworzeniu na bazie Zespołu Szkół Mechanicznych i klubów sportowych AZS UMK Toruń i Pacific Toruń Szkoły Mistrzostwa Sportowego[potrzebny przypis]
- 2004 – zmodernizowano Stadion Miejski im. Grzegorza Duneckiego[potrzebny przypis]
- lipiec 2007 – w Toruniu odbył się finał Mistrzostw Polski juniorów w piłce nożnej, wygrany przez Amica Wronki[potrzebny przypis]
- 25 października 2008 – ostatnie zawody na stadionie żużlowym przy ul. Broniewskiego (finał Pomorskiej Ligi Młodzieżowej)[potrzebny przypis]
- 3 maja 2009 – otwarto nowy stadion żużlowy Motoarena im. Mariana Rosego[potrzebny przypis]
- 27 września 2013 – otwarto Uniwersyteckie Centrum Sportowe UMK[potrzebny przypis]
- 10 sierpnia 2014 – otwarto halę widowiskowo-sportową przy ul. Bema[potrzebny przypis]
- 16 grudnia 2016 – otwarto nową Przystań Toruń[potrzebny przypis]
- 29 czerwca 2017 – otwarto Muzeum Sportu Żużlowego[11]
- 27 kwietnia 2018 – Toruń został ogłoszony organizatorem Halowych Mistrzostw Europy w Lekkiej Atletyce w 2021[12]
- 8 października 2018 – Toruń otrzymał tytuł Europejskie Miasto Sportu 2019[13]
- luty 2019 – rozpoczęto rozbudowę Uniwersyteckiego Centrum Sportowe UMK[14]
- maj 2021 – utworzono Klub Anioły UMK Toruń i Akademię Wilfreda Leona[15]
- 23 grudnia 2021 – zakończenie działalności i upadłość klubu Elana Toruń[potrzebny przypis]
Kluby sportowe
| Ta sekcja od 2024-02 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w sekcji mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji. |
Występujące w rozgrywkach ligowych
Nazwa | Dyscyplina | Poziom/Liga |
---|---|---|
Drwęca Kaszczorek | speedrower | 1 (Superliga) |
Energa KTS Toruń | tenis stołowy mężczyzn | 1 (Superliga) |
FC Toruń | futsal mężczyzn | 1 (Ekstraklasa) |
Katarzynki Toruń | koszykówka kobiet | 1 (EBLK) |
KS Toruń SA | żużel | 1 (Ekstraliga) |
KS Toruń HSA | hokej na lodzie mężczyzn | 1 (PHL) |
KS Pomorzanin Toruń | hokej na trawie mężczyzn | 1 (Superliga) |
TSŻ Toruń | speedrower | 1 (Superliga) |
Twarde Pierniki Toruń | koszykówka mężczyzn | 1 (EBL) |
TAF Toruń | futsal mężczyzn | 2 (I liga) |
TLU Toruń | unihokej mężczyzn | 2 (I liga) |
Angels Toruń | futbol amerykański mężczyzn | 3 (PFL 9) |
Anioły Toruń | siatkówka mężczyzn | 3 (II liga) |
AZS UMK Toruń | futsal mężczyzn | 3 (II liga) |
AZS UMK Toruń | koszykówka mężczyzn | 3 (II liga) |
AZS UMK Toruń | siatkówka kobiet | 3 (II liga) |
AZS UMK Toruń | siatkówka mężczyzn | 3 (II liga) |
KS Pomorzanin Toruń | piłka nożna kobiet | 5 (IV liga) |
KS Pomorzanin Toruń | piłka nożna mężczyzn | 5 (IV liga) |
Inne
Nazwa | Dyscyplina |
---|---|
MKS Axel Toruń | jazda figurowa na lodzie |
AZS UMK Toruń | wioślarstwo |
MKL Toruń | lekkoatletyka |
Pacific Toruń | kolarstwo |
KS Pomorzanin Toruń | boks |
SSSM Stal Toruń | miniżużel |
Obiekty sportowe
Do największych obiektów sportowych na terenie Torunia należy oddana do użytku w 2014 roku hala sportowo-widowiskowa przy ulicy Bema. Wielofunkcyjny obiekt o charakterze sportowo-widowiskowym wyposażony jest w stałą sześciotorową bieżnię lekkoatletyczną o długości 200 metrów, a także w bieżnię treningową[16]. Przy ul. Szosa Bydgoska 78 wybudowano Motoarena im. Mariana Rosego. Jest najnowocześniejszym stadionem żużlowym na świecie. Obiekt otwarty został w maju 2009 roku[17]. W Toruniu znajduje się również kryte lodowisko Tor-Tor im. Józefa Stogowskiego[18].
Imprezy sportowe
| Ta sekcja od 2024-02 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w sekcji mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji. |
W Toruniu organizowane były i są liczne międzynarodowe i ogólnopolskie zawody sportowe. Do największych i najważniejszych należały i należą:
Cykliczne
- Międzynarodowy Turniej Tenisowy Kobiet Bella Cup (od 1995 roku) – turniej tenisowy kobiet rangi ITF 60000 $
- Maraton Toruński (od 1983)
- Halowy Europejski Mityng Lekkoatletyczny Copernicus Cup (od 2015 roku)
- Grand Prix IMŚ na żużlu (od 2010)
- Grand Prix Polski na żużlu (od 2010)
- Toruń Curling Cup (w latach 2008-2016 jako Mentor Curling Cup, od 2016 pod obecną nazwą) - najstarszy istniejący turniej curlingowy w Polsce
- Mistrzostwa Torunia w Speedwayu na Lodzie (2004-2018, obecnie zawieszone) – turniej charytatywny na rzecz hospicjów „Światło” i Nadzieja
- Świąteczna Bitwa Gwiazd (od 2010 roku) – charytatywny turniej curlingowy z udziałem polityków, dziennikarzy i sportowców
- Olimpiada Sportowa Osób Niepełnosprawnych (od 2012 roku) – najmłodsze wydarzenie sportowe na Stadionie Miejskim w Toruniu, gdzie biorą udział niepełnosprawne osoby.
Okazjonalne
- Puchar Polski we Wspinaczce Seniorów, Młodzieżowców, Juniorów i Juniorów Młodszych w prowadzeniu i na czas (2019)
- XIII Memoriał Huberta Jerzego Wagnera w Piłce Siatkowej Mężczyzn (2015)
- Mentor Nestle Nesquik Toruń Cup 2015 - międzynarodowe zawody w łyżwiarstwie figurowym
- X Halowe mistrzostwa Europy weteranów w lekkoatletyce (2015)
- 59. Halowe Mistrzostwa Polski Seniorów w Lekkoatletyce (2015)
- Wojak Boxing Night (2015)
- Toruń Basket Cup (2014) – międzynarodowy turniej w koszykówce mężczyzn
- Mistrzostwa Europy w Speedrowerze (2014)
- XIX Samolotowe Rajdowe Mistrzostwa Świata (2014)
- XII Ogólnopolski Turniej Deblowy Kobiet BABA CUP (2014)
- 89. Mistrzostwa Polski Seniorów w Lekkoatletyce (2013)
- Mistrzostwa Świata w Hokeju na Lodzie I Dywizji (2009)
- Euro Ice Hockey Challenge (2007, 2015)
- 4. Mistrzostwa Polski w Curlingu /eliminacje i półfinały/ (2007)
- 23. Młodzieżowe Mistrzostwa Polski w Lekkoatletyce (2006)
- Puchar Polski w hokeju na lodzie (2006)
- Halowe Mistrzostwa Polski Juniorów i Juniorów Młodszych w lekkiej atletyce
- Halowe Młodzieżowe Mistrzostwa Europy Mężczyzn w Hokeju na Trawie
- Mistrzostwa Polski Amatorów w skokach przez przeszkody
- Speedway Best Pairs Cup
- Speedway European Championships
Przypisy
- ↑ Srebrny medal Katarzyny Zillmann z AZS UMK Toruń na Igrzyskach Olimpijskich w Tokio. torun.wyborcza.pl, 2021-07-28. [dostęp 2024-02-07].
- ↑ Arkadiusz Włodarski: Olimpijskie srebro w żeglarstwie toruńskiej zawodniczki Jolanty Ogar-Hill. tylkotorun.pl, 2021-08-04. [dostęp 2024-02-07].
- ↑ Trybuszewski 2013 ↓, s. 45.
- ↑ Chomicki 2020 ↓, s. 252.
- ↑ Chomicki 2020 ↓, s. 253.
- ↑ Chomicki 2020 ↓, s. 256.
- ↑ Chomicki 2020 ↓, s. 258.
- ↑ Trybuszewski 2013 ↓, s. 47.
- ↑ Kronika Sportowa. „Słowo Pomorskie”. 77, s. 14, 3.04.1927.
- ↑ Chomicki, Śledziona i Kowszewicz 2016 ↓, s. 197, 225.
- ↑ Otwarcie Muzeum Sportu Żużlowego. torun.pl. [dostęp 2024-02-07].
- ↑ Magdalena Winiarska: Halowe Mistrzostwa Europy w Lekkiej Atletyce 2021 w Toruniu!. torun.pl, 2018-04-27. [dostęp 2024-02-07].
- ↑ Maria Wesoła: Toruń Europejskim Miastem Sportu!. torun.pl, 2018-10-08. [dostęp 2024-02-07].
- ↑ Zaczęła się rozbudowa Uniwersyteckiego Centrum Sportowego UMK. torun.wyborcza.pl, 2019-02-08. [dostęp 2024-02-07].
- ↑ Wilfredo Leon inwestuje w klub oraz akademię siatkarską w Toruniu. torun.wyborcza.pl, 2021-05-05. [dostęp 2024-02-07].
- ↑ Hala sportowo-widowiskowa. torun.pl. [dostęp 2024-02-07].
- ↑ Informacje. mosirtorun.pl. [dostęp 2024-02-07].
- ↑ Tor-Tor zmodernizowany. torun.pl, 2006-09-06. [dostęp 2024-02-07].
Bibliografia
- Piotr Chomicki: Rozgrywki piłkarskie na Pomorzu do roku 1914. Mielec: 2020.
- Piotr Chomicki, Leszek Śledziona, Edwin Kowszewicz: Piłka nożna na polskim Pomorzu 1920-1939. Mielec: 2016. ISBN 978-83-65043-05-4.
- Henryk Trybuszewski: Początki niemieckiej i polskiej piłki nożnej na Pomorzu i Kujawach 1894-1923. Nakło n. Notecią: 2013.
- p
- d
- e
Kluby aktywne |
| ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kluby nieistniejące / nieaktywne |
| ||||||||
Obiekty sportowe |
| ||||||||
Nieistniejące obiekty sportowe | |||||||||
Zobacz też |