Wilga maskowa

Oriolus chinensis^[1]

Linnaeus, 1766

Dorosły samiec

Dorosła samica

Systematyka

Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

wilgowate

Podrodzina

wilgi

Rodzaj

Oriolus

Gatunek

wilga maskowa

Podgatunki

O. c. diffusus Sharpe, 1877
O. c. andamanensis Beavan, 1867
O. c. macrourus Blyth, 1846
O. c. maculatus Vieillot, 1817
O. c. mundus Richmond, 1903
O. c. sipora Chasen & Kloss, 1926
O. c. richmondi Oberholser, 1912
O. c. lamprochryseus Oberholser, 1917
O. c. insularis Meyer, AB & Wiglesworth, 1894
O. c. melanisticus Vorderman, 1893
O. c. sangirensis Meyer, AB & Wiglesworth, 1898
O. c. formosus Cabanis, 1872
O. c. celebensis (Walden, 1872)
O. c. frontalis Wallace, 1863
O. c. stresemanni Neumann, 1939
O. c. boneratensis Meyer, AB & Wiglesworth, 1896
O. c. broderipi Bonaparte, 1850
O. c. chinensis Linnaeus, 1766
O. c. yamamurae Kuroda, Nagamichi, 1927
O. c. suluensis Sharpe, 1877

Kategoria zagrożenia (CKGZ)^[2]

najmniejszej troski

Systematyka w Wikispecies

Multimedia w Wikimedia Commons

Wilga maskowa^[3], wilga chińska^[4] (Oriolus chinensis) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny wilgowatych (Oriolidae), występujący we wschodniej i południowej Azji. Nie jest zagrożony.

Systematyka

Porównanie upierzenia samców różnych podgatunków

Takson ten jest blisko spokrewniony z wilgą cienkodziobą (O. tenuirostris), niekiedy łączono je w jeden gatunek^[5]. Obecnie wyróżnia się około 20 podgatunków O. chinensis^[5]^[6]^[7], jednak niektórzy autorzy sugerują potrzebę podziału tego taksonu na kilka gatunków^[3]^[5]. Poszczególne podgatunki zamieszkują^[5]^[6]^[3]:

wilga szafranowa (O. chinensis diffusus) – gniazduje w skrajnie południowo-wschodniej Rosji (Przyamurze), w Korei, we wschodniej połowie Chin (włącznie z wyspą Hajnan), na Tajwanie, w południowo-zachodniej Mjanmie i północnym Laosie; zimuje głównie w Indiach, Bangladeszu, Mjanmie, Tajlandii i południowych Indochinach.
O. chinensis andamanensis – Andamany
wilga wyspowa (O. chinensis macrourus) – Nikobary
wilga cytrynowa (O. chinensis maculatus) – Półwysep Malajski, Sumatra, Jawa, Bali i Borneo
O. chinensis mundus – Simeulue i Nias
O. chinensis sipora – Sipura
O. chinensis richmondi – Siberut, Północna i Południowa Pagai
O. chinensis lamprochryseus – Masalembu
O. chinensis insularis – Sapudi, Raas i Kangean
wilga czarnogrzbieta (O. chinensis melanisticus) – Talaud
O. chinensis sangirensis – Sangihe i Tabukan
O. chinensis formosus – Siau, Tahulandang, Ruang, Biaro i Mayu (wyspy przy północno-wschodnim krańcu Celebesu)
O. chinensis celebensis – Celebes i pobliskie wyspy
wilga żółtoczelna (O. chinensis frontalis) – Banggai i Sula
O. chinensis stresemanni – Peleng
O. chinensis boneratensis – wyspy Morza Flores
wilga pomarańczowa (O. chinensis broderipi) – Małe Wyspy Sundajskie
wilga maskowa (O. chinensis chinensis) – Palawan, Luzon, Mindoro i sąsiednie wyspy (zachodnie i północne Filipiny)
O. chinensis yamamurae – Visayas, Mindanao i Basilan (środkowe i południowe Filipiny)
O. chinensis suluensis – Archipelag Sulu

Występowanie

Wilga maskowa występuje w Azji Wschodniej i prawie całej Azji Południowo-Wschodniej. Północna część populacji (podgatunek diffusus) migruje – zimuje w Azji Południowo-Wschodniej, Bangladeszu i Indiach, gdzie szczególnie często widywana jest w Ghatach Zachodnich. Niektóre osobniki odbywające lęgi na Półwyspie Indochińskim migrują na zimę do Singapuru, gdzie są nierozróżnialne od lokalnego podgatunku^[8].

Środowiskiem naturalnym tego gatunku są nadmorskie lasy i namorzyny, ale przystosował się też do środowisk antropogenicznych takich jak obszary rolnicze, parki czy ogrody. Wilgi maskowe rzadko przebywają na ziemi. Żerują głównie w koronach drzew, jednak unikają zwartych kompleksów leśnych^[8].

Cechy gatunku

Długość ciała około 27 centymetrów. Upierzenie samca jasnożółte, ponadto czarny pas dookoła głowy przebiegający w okolicach oczu, skrzydła czarno-żółte, różowy dziób, szare nogi i czerwone oczy. Upierzenie samicy podobne, ale bardziej matowe, płaszcz zielonkawożółty. Osobniki juwenilne mają białawy spód ciała z ciemnymi prążkami, szary dziób i jaśniejszy pas okalający głowę^[8].

Lęgi

Gniazdo w kształcie filiżanki zawieszone jest na rozwidleniu na końcu cienkiej gałęzi, wysoko na drzewie. Wilgi maskowe budują je z kory, gałązek, traw i korzeni. Do tak przygotowanego gniazda samica składa 2–3 błękitnobiałe jaja z brązowymi kropkami. Okres inkubacji trwa około 2 tygodni^[8].

Pożywienie

Wilgi maskowe żywią się jagodami, a w szczególności figami, ponadto dużymi owadami i małymi zwierzętami (również pisklętami)^[8].

Status

IUCN uznaje wilgę maskową za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako pospolity. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy^[2].

Przypisy

↑ Oriolus chinensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b BirdLife International, Oriolus chinensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2018, wersja 2020-3 [dostęp 2021-03-03] (ang.).
↑ ^a ^b ^c P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Oriolinae Vigors, 1825 – wilgi (wersja: 2021-01-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-03-03].
↑ P. Mielczarek & W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 433, 1999.
↑ ^a ^b ^c ^d Black-naped Oriole (Oriolus chinensis). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-04)]. (ang.).
↑ ^a ^b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Orioles, drongos, fantails. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-03]. (ang.).
↑ Wilga chińska (Oriolus chinensis). Avibase. [dostęp 2009-12-31]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Black-naped Oriole Oriolus chinensis. Sungei Buloh Wetlands Reserve. [dostęp 2016-05-02]. (ang.).