Öök, Tıva

Öök (Rusça: Уюк, Uyük) - Tıva Cumhuriyetinde merkezi Turan şehri olan Piy Hem bölgesinde bir akarsu. Yenisey akarsuyunun kollarından birisidir. Vadisi arkeolojik açıdan zengindir.

Sözkökü

Tıva Türkleri'nin Öök dediği bu akarsu, Rusçaya Uyuk olarak geçmiştir. Tıvaca'da düğme,^[1] buton anlamına gelir. Akarsu dolayı, tarihi yönden önemli arkeolojik buluntulara sahne olmuştur. Kollarından Turan akarsuyunun sağ tarafında yazılıtaş anıtları bulunmuştur. Taşlardaki tarihi bilgiler bu akarsuyun adının Egük Katun adından dolayı Egük akarsuyu olduğunu vermektedir. Eğük (veya Egök) sözü zamanla değişerek Öök halini almıştır. Kıvrımlı, dolambaçlı, eğimli, eğik, sarmal anlamlarına gelir.^[2] Tıva Türkçesinde eeger (eek-) sözü eğrilmek, viraj, ; eetpek, kıvrım demektir.^[3]

Özellikler

Beğ akarsuyu manasındaki Biy-Hem'in kollarından Öök akarsuyu'nun uzunluğu — 143 km, havza alanı ise — 3000 km².^[4] Turan-Öök havzası olarak da bilinen akarsu bölgesi tabii peyzajı ile arkeolojik anıtları, Arjaan Öök kültürü, höyükler, runik yazılar, taş heykeller ve steller ile bilhassa Türk kültürü yönünden büyük bir öneme sahiptir.^[5]

Görünümler

• 
  Arjaan köyü, Tıva Cumhuriyeti
• 
  Hakanlar vadisi kurganı, Arjaan köyü, Tıva Cumhuriyeti

Kaynakça

Dış bağlantılar

• Turan-Öök vadisi'nden
• Turan-Öök vadisi hakkında

Akarsu ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.