Koemuks

Koemuks
къумукъ тил
Gesproken in Vlag van Rusland Rusland
Vitaliteit potentieel bedreigd
Sprekers 446.000
Taalfamilie
  • Altaïsch (omstreden)
    • Turks
      • Kiptsjaaks
        • Koemuks
Alfabet cyrillisch
Officiële status
Officieel in
  • Vlag van Rusland Rusland
    • Dagestan
Taalcodes
ISO 639-1
ISO 639-2 kum
ISO 639-3 kum
Percentage Koemukken in Dagestan
Portaal  Portaalicoon   Taal

Het Koemuks (къумукъ тил, qumuq til) is een Turkse taal, die gesproken wordt in de Russische deelrepubliek Dagestan.

Verspreiding

Het Koemuks is een van de 14 bestuurstalen van de Russische deelrepubliek Dagestan. De taal wordt voornamelijk gesproken in het oosten van Dagestan aan de Kaspische Zee, maar er zijn ook kleinere gemeenschappen in Ingoesjetië, Noord-Ossetië en Tsjetsjenië. Daarnaast wonen er ook Koemukse migranten in veel andere gebieden van Rusland. De grootste migrantengemeenschap bevindt zich in de oblast Tjoemen in West-Siberië. Tot de jaren 20 gold het Koemuks als lingua franca in het noordoosten van de Kaukasus.

Klankleer

Medeklinkers
labiaal dentaal lateraal palataal velaar uvulaar glottaal
plosief steml. p t k q
stemh. b d ɡ ɢ
fricatief steml. f s ʃ χ h
stemh. β z ʒ ʁ
affricaat steml.
stemh.
nasaal m n ŋ (ɴ)
vibrant r
approximant l j
Klinkers
voor achter
gesloten i y ɯ u
midden e ø o
open æ a

Schrift

Sinds 1937 wordt het Koemuks geschreven in het cyrillisch, ter vervanging van het Latijnse alfabet dat sinds 1927 in gebruik was. Daarvoor werd het Arabisch alfabet gebruikt.

Cyrillisch alfabet
(1937-heden)
А а Б б В в Г г Гъ гъ Гь гь Д д Е е
Ё ё Ж ж З з И и Й й К к Къ къ Л л
М м Н н Нг нг О о Оь оь П п Р р С с
Т т У у Уь уь Ф ф Х х Ц ц Ч ч Ш ш
Щ щ Ъ ъ Ы ы Ь ь Э э Ю ю Я я
Latijns alfabet
(1927-1937)
A a B ʙ C c Ç ç D d E e F f G g
Ƣ ƣ H h I i J j K k L l M m N n
Ꞑ ꞑ O o Ɵ ɵ P p Q q R r S s Ꞩ ꞩ
T t U u V v X x У y Z z Ƶ ƶ Ь ь

Referenties

  • Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Kumyk language op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
· · Sjabloon bewerken
Ogoers:Tsjoevasjisch · Bolgar · Chazarisch
Oeigoers:Gökturks · Chagatai · Oezbeeks · Oeigoers · Äynu · Lop · Ili
Kiptsjaaks:Kazachs · Kirgizisch · Tataars · Altajs · Basjkiers · Karatsjaj-Balkaars · Karakalpaks · Koemuks · Nogais · Karaïm · Koemaans · Krymtsjak · Baraba · Krim-Tataars
Ogoezisch:Turks · Azerbeidzjaans · Turkmeens · Gagaoezisch · Osmaans · Balkan-Turks · Horasan-Turks · Petsjenegisch · Qashqai · Salar · Afsjarisch · Iraaks-Turkmeens
Khalaj:Khalaj
Siberisch:Chakassisch · Dolgaans · Jakoets · Toevaans · Tsjoelyms · Fuyu-Kirgizisch · Sjor · Tofa · Yugur
Mogelijk verwante talen en families:Altaïsche talen · Oeraalse talen · Mongools · Toengoezisch · Koreaans · Japanse talen