Języki zachodnioczadyjskie

Języki zachodnioczadyjskie – gałąź afroazjatyckiej rodziny języków czadyjskich. Zaliczają się do niej 73 języki, używane w Nigerii, między innymi hausa, będący lingua franca Afryki Zachodniej (używany jest także w Nigrze, Wybrzeżu Kości Słoniowej, Kamerunie, Ghanie, Beninie, Burkina Faso, Togo i Sudanie).

Według klasyfikacji Paula Newmana z 1990 roku języki zachodnioczadyjskie dzielą się na dwie podgałęzie[1]:


gałąź zachodnia 
 podgałąź   zachodnia A 

 grupa hausa



 grupa bole



 grupa angas



 grupa ron



 podgałąź   zachodnia B 

 grupa bade



 grupa wardżi



 grupa saja




H. Jungraithmayr wydzielił dwie gałęzie podrodziny języków zachodnioczadyjskich (1981)[2]:


podrodzina zachodnioczadyjska 
 gałąź zachodnioczadyjska  właściwa

 grupa hausa



 grupa sura-gerka



 grupa ron



 grupa bole-tangale



 gałąź bauczi-bade

 grupa północna bauczi



 grupa południowa bauczi



 grupa bade-ngizim




Przypisy

  1. Stanisław Piłaszewicz: Języki czadyjskie. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie DIALOG, 1998, s. 51. ISBN 83-86483-55-5.
  2. Stanisław Piłaszewicz: Języki czadyjskie. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie DIALOG, 1998, s. 53. ISBN 83-86483-55-5.

Bibliografia

  • p
  • d
  • e
Języki zachodnioczadyjskie
Języki zachodnioczadyjskie A
Grupa hausa
Grupa bole
Podgrupa bole
  • bole
  • bele
  • bure
  • kirifi
  • deno
  • galambu
  • gera
  • kubi
  • geruma
  • maha
  • ngamo
  • karekare
Podgrupa tangale
  • kanakuru (dera)
  • kholok
  • kuszi
  • kupto
  • kwaami
  • njam
  • pero
  • pija-kwonczi
  • tangale
Grupa angas
Podgrupa angas
  • angas
  • czip
  • czakfem-muszere
  • dżorto
  • kofjar
  • mupun
  • pjapun
  • sura
  • goemaj
  • koenoem
  • montol
  • tal
Podgrupa gerka
  • gerka
Grupa ron
Podgrupa ron
  • bokkos
  • daffo-butura
  • ron
  • karfa
  • kulere
  • mundat
  • sza
  • szagawu
Podgrupa
fjer-tambas
  • fjer
  • tambas
Języki zachodnioczadyjskie B
Grupa bade
  • bade
  • duwaj
  • ngizim
  • aujokawa
  • szira
  • teszenawa
Grupa wardżi
(północne bauczi)
Grupa saja
(południowe bauczi)
Podgrupa boghom
  • boghom
  • laar (kir-balar)
  • mangas
Podgrupa guruntum
  • guruntum
  • dżu
  • tala
  • zangwal
Podgrupa barawa
  • saja
  • dass
  • gedżi
  • polczi
  • zeem
  • zari
  • GND: 4205466-7
  • BnF: 16674244m