Jan I (król Kastylii i Leónu)
Jan I | |||
król Kastylii i Leónu | |||
Okres | od 1379 | ||
---|---|---|---|
Poprzednik | |||
Następca | Henryk III Chorowity | ||
Dane biograficzne | |||
Dynastia | |||
Data i miejsce urodzenia | 24 sierpnia 1358 | ||
Data i miejsce śmierci | 9 października 1390 | ||
Ojciec | |||
Matka | Joanna Manuel | ||
Żona | Eleonora Aragońska | ||
Dzieci | Henryk III Chorowity | ||
|
Jan I (hiszp. Juan I, ur. 24 sierpnia 1358 w Epila, zm. 9 października 1390 w Alcala de Henares) – król Kastylii i Leónu w latach 1379–1390[1].
Był synem króla Henryka II i jego żony Joanny Manuel. W 1375 ożenił się z Eleonorą Aragońską, córką króla Piotra IV, z którą miał 2 synów:
- Henryka III, swojego następcę na tronie Kastylii i Leónu jako Henryk III,
- Ferdynanda I, regenta Kastylii i Leónu (po śmierci brata) oraz króla Aragonii.
W 1382 z przyczyn politycznych poślubił Beatrycze (hiszp. Beatriz de Portugal), córkę Ferdynanda I Portugalskiego i Leonor Teles de Menezes.
Już na początku swego panowania musiał walczyć o utrzymanie swojej władzy z pretendentem do tronu Janem z Gandawy, księciem Lancaster i zięciem Piotra I Okrutnego, którego aspiracje popierał król Portugalii Ferdynand. Jan jednak w 1381 odparł połączone siły angielsko-portugalskie, a następnie zawarł ugodę z Portugalią przypieczętowaną jego ślubem z córką Ferdynanda.
W dwa lata później, po śmierci Ferdynanda, wystąpił z pretensjami do tronu portugalskiego jako mąż córki zmarłego króla, co spotkało się ze sprzeciwem społeczeństwa portugalskiego. Doszło do buntu, na czele którego stanęli: wielki mistrz zakonu rycerskiego Avis Jan oraz słynny rycerz Nuno Alvares Pereira. Siły portugalskie wspierane przez Anglików zadały klęskę Kastylijczykom w bitwie pod Aljubarrotą w 1385[2] i wkroczyły na teren Kastylii, ale zostały zatrzymane pod Valverde. Dla zakończenia konfliktu zawarto układ pokojowy w Bajonnie w 1388, na mocy którego Jan z Gandawy zrzekł się pretensji do tronu kastylijskiego, a Jan I do portugalskiego. Jednocześnie uzgodniono ślub syna Jana, Henryka z córką księcia Lancaster. Od tego momentu Kastylia ograniczyła swój udział w wojnie stuletniej.
Król Jan zginął na skutek upadku z konia podczas przejażdżki.
Przypisy
- ↑ John I, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-09-28] (ang.).
- ↑ Portugalia. Historia, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2017-09-28] .
- p
- d
- e
Dynastia Burgundzka |
|
---|---|
Dynastia Trastámara |
|
Dynastia Trastámara – linia aragońska |
|
Habsburgowie |
|
- Od czasu Karola I Kastylia-León i Aragonia, mimo pewnych odrębności prawnych, de facto tworzyły jedno Królestwo Hiszpanii. (Zobacz – władcy Hiszpanii.)
- p
- d
- e
Władcy swebscy |
| ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Panowanie wizygockie |
| ||||||||
Panowanie austuryjskie |
| ||||||||
Królestwo Galicji |
| ||||||||
Panowanie austuryjsko-leońskie |
| ||||||||
Królowie Galicji i Nawarry |
| ||||||||
Królowie Galicji i Leónu |
| ||||||||
Królowie Galicji-León i Kastylii-Toledo |
|
- Britannica: biography/John-I-king-of-Castile
- БРЭ: 4671834
- VLE: jonas-i-1
- Catalana: 0034578
- DSDE: Juan_1.