Kostnojęzykokształtne
| Osteoglossiformes[1] | |||
| Regan, 1909 | |||
| Okres istnienia: mastrycht–dziś PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q 72.1/0 72.1/0 | |||
 Osteoglossum bicirrhosum | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | zwierzęta | ||
| Typ | strunowce | ||
| Podtyp | kręgowce | ||
| Gromada | promieniopłetwe | ||
| Infragromada | doskonałokostne | ||
| Nadrząd | kostnojęzykopodobne | ||
| Rząd | kostnojęzykokształtne | ||
| |||
| |||
Kostnojęzykokształtne[2], arowanokształtne[3], arapaimokształtne[3] (Osteoglossiformes) – rząd ryb promieniopłetwych (Actinopterygii) o wielu prymitywnych cechach budowy, zamieszkujących wody słodkowodne całego świata, głównie w obszarach tropikalnych. Większość gatunków prowadzi drapieżny tryb życia. Najstarsze otolity pochodzą z mastrychtu[4].
Charakterystyka
Ciało jest wydłużone, spłaszczone bocznie, pokryte łuskami cykloidalnymi. Cechą charakterystyczną kostnojęzykokształtnych jest obecność dobrze rozwiniętego kostnego języka. W szczękach tychże ryb, a także na języku, znajdują się liczne zęby. Płetwa grzbietowa i odbytowa zazwyczaj są długie i przesunięte w tył. Część przedstawicieli ma prymitywne płuco, wykształcone z silnie unaczynionego, gąbczastego pęcherza pławnego, co umożliwia im oddychanie powietrzem atmosferycznym. Niektóre gatunki mają także, powstałe z przekształconych mięśni, specjalne narządy, wytwarzające i odbierające impulsy elektryczne – działające na zasadzie radaru. Umożliwia im to orientację i znajdowanie pokarmu w mętnej wodzie lub w ciemnościach. Zakłócenia fal radiowych są odbierane przez odpowiednie receptory, które przesyłają informacje do mózgu.
Wśród kostnojęzykokształtnych występują zaawansowane formy opieki nad potomstwem.
Klasyfikacja
Do kostnojęzykokształtnych zaliczane są następujące rodziny (kolejność filogenetyczna)[5]:
- Pantodontidae – motylowcowate (jedynym jej przedstawicielem jest motylowiec)
- Osteoglossidae – kostnojęzykowe
- Notopteridae – brzeszczotkowate
- Mormyridae – mrukowate
- Gymnarchidae (jedynym jej przedstawicielem jest gymnarchus nilowy)
oraz sporna Arapaimidae.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Osteoglossiformes, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Załachowski 1992 ↓, s. 18.
- ↑ a b H. Garbarczyk, M. Garbarczyk i L. Myszkowski w: Ryby : encyklopedia zwierząt. 2007. ↓
- ↑ Ryby kopalne. red. Michał Ginter. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2012, s. 223. ISBN 978-83-235-0973-8.
- ↑ J. S. Nelson, T. C. Grande, M. V. H. Wilson: Fishes of the World. Wyd. 5. John Wiley & Sons, 2016. ISBN 978-1-118-34233-6. (ang.).
Bibliografia
- Ryby : encyklopedia zwierząt. Henryk Garbarczyk, Małgorzata Garbarczyk i Leszek Myszkowski (tłum.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN : Dorota Szatańska, 2007. ISBN 978-83-01-15140-9.
- Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-12286-2.
- Froese, R. & D. Pauly: Order Summary for Osteoglossiformes. FishBase. World Wide Web electronic publication. www.fishbase.org, 2008. [dostęp 2009-03-01]. (ang.).
- Dimitrij Strelnikoff: Wielka encyklopedia zwierząt, tom 24, str. 21. Oxford Educational. ISBN 978-83-7425-922-4.
- p
- d
- e
Systematyka ryb doskonałokostnych (Teleostei)
- Królestwo: zwierzęta
- Typ: strunowce
- Podtyp: kręgowce
- Nadgromada: kostnoszkieletowe
- Gromada: promieniopłetwe
- Podgromada: nowopłetwe
- ryby doskonałokostne (Teleostei)
| elopsopodobne (Elopomorpha) |
| ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| kostnojęzykopodobne (Osteoglossomorpha) |
| ||||||
| Otocephala (Otomorpha) |
| ||||||
| Lepidogalaxii | |||||||
| przedkolcopłetwe (Protacanthopterygii) |
| ||||||
| Osmeromorpha |
| ||||||
| Ateleopodomorpha |
| ||||||
| krągłołuskie (Cyclosquamata) |
| ||||||
| świetlikopodobne (Scopelomorpha) |
| ||||||
| Acanthomorpha |
|
- Gwiazdką (*) oznaczono taksony incertae sedis.
- J9U: 987007553343705171
- Britannica: animal/Osteoglossiformes, animal/bony-tongue
- БРЭ: 1825771
